schody, schody, schody, czyli tak łatwo powiedzieć "je suis Olga"

MaGa: Intelektualny spektakl o cudzym cierpieniu. Bardzo dobrze zagrany a jednocześnie trudny do jednoznacznego określenia. To co dzieje się na scenie oddziałuje na nasze emocje, a mimo to trudno jest powiedzieć co naprawdę wpływa na takie postrzeganie. Drapie coś od środka a opowiedzieć co to jest, staje się niesłychanie trudne.


Robert: W dzisiejszych czasach przecież obserwowanie czyjegoś cierpienia staje się tak powszechne, czy to poprzez media, czy Internet prawie w każdym miejscu świata możemy być obecni. A mimo to, a może właśnie dlatego też to trochę obojętnieje, nie porusza tak jak kiedyś. Czasem nawet gdy jesteśmy bezpośrednimi świadkami, zamiast ratować, pomagać, wołać o pomoc, stajemy się operatorami rejestrującymi wydarzenia jakby to było naszym najważniejszym zadaniem. To o czym się nie dowie świat, jak najwięcej ludzi, jakby traci w naszych oczach na znaczeniu. 
Może więc potraktujmy to jako zwrócenie nam uwagi, żeby z cierpienia nie robić sensacji, nie nagłaśniać na siłę bez pytania o zgodę, nie wysuwać się na pierwszy plan. Czyż tak nie robią dziennikarze, publicyści, którzy "w imieniu ofiar" zabierają głos?

Hipnoza - Krzysztof Bochus, czyli gdy Napoleon był bogiem...

I jeszcze jeden kryminał, a wieczorem może dorzucę jeszcze notkę teatralną. 
 
Tym razem coś retro. W takich klimatach Krzysztof Bochus, którego obserwuję w miarę regularnie od pierwszej powieści, radzi sobie fenomenalnie. Choć dotąd zabierał nas raczej do początku lat 20 ubiegłego wieku, do czasów gdy fala nazizmu powoli się wznosiła w Niemczech, tym razem sprawił pewną niespodziankę. O Gdańsku za czasów wojen napoleońskich chyba dotąd w literaturze popularnej pisało się bowiem niewiele. 

Można jednak dostrzec pewne podobieństwa - choćby w tych skomplikowanych motywach głównego bohatera i jego ambiwalencji do tych, którzy nakazali mu prowadzenie śledztwa. 
Dotąd w jego powieściach retro bohaterem był niemiecki policjant, który z niepokojem i niechęcią obserwował zachodzące w kraju zmiany, człowiek świetnie odnajdujący się w różnych środowiskach, po prostu dobry glina, niosący sprawiedliwość, nawet jeżeli ma ona obrócić się przeciwko jego przełożonym. 
Teraz zaś mamy do czynienia z młodym mężczyzną, którego ojciec służył jako lekarz w armii francuskiej, trochę lekkoduchem i buntownikiem, ambitnym, poszukującym w nowych dziedzinach nauki (jego eksperymenty z hipnozą będą bardzo przydatne), poddanym Napoleona, ale przede wszystkim identyfikującym się jako obywatel miasta. Wypędzono stąd Niemców, wciąż jednak wydają się oni aktywni na tych terenach, a Hamilkar Sterling przecież żył wśród nich tyle lat, można by rzec jest jednym z nich. Francuzi wpadają jednak na diabelski pomysł jak zapewnić sobie jego posłuszeństwo - zamykają w więzieniu jego schorowanego ojca, obiecując że gdy wywiąże się z misji, natychmiast go wypuszczą. 

Podejrzany X - Keigo Higashino, czyli cóż za intelektualny pojedynek

Ależ to było smakowite! Nawet nie jako kryminał, ale jako dawka japońskiej kultury, dotknięcia tej mentalności, porcja czegoś zupełnie innego. W naszej literaturze nawet jak zdarzy się jakaś sprawa, która na tyle wciągnie jakiegoś śledczego, by nie chciał jej porzucić, by drążył, zwykle jest to coś bardzo poważnego, a nawet wtedy raczej są to działania wokół podejrzanego, jakby sprawdzanie jego alibi. A tu? 

A dajcie spokój - co ileś stron łapałem się na myśli: to niemożliwe, przecież to już nękanie, no tak nie można, złożyłbym skargę do przełożonych. Po czym uświadamiałem sobie: zaraz, zaraz do Japończycy, tu wszyscy szanują prawo i raczej nie stają okoniem jak u nas. Skoro ktoś pyta i sprawdza, trzeba spokojnie się temu poddać - widocznie tak trzeba. Szczególnie gdy jest to kobieta samotnie wychowująca dziecko, więc ani nikt się po niej nie spodziewa jakiejś stanowczości wobec mężczyzn, ani specjalnie jej na to nie pozwoli. Powiecie że zabrzmiało to szowinistycznie i że upraszczam? Kurcze, to naprawdę niełatwo wytłumaczyć, ale po lekturze kilku powieści z Japonii mam wrażenie, że w normie kulturowej tam są jednak mocne różnice jeżeli chodzi o pozycję kobiety, że wiele z nich choć chciałoby to zmieniać, trochę jednak powiela pewne wzorce. Dużo mocniejsza jest też rola tradycji, tego co przekazują rodzice czy dziadkowie. 
Czemu o tym piszę? Bo to ważna część tej powieści - atmosfera w jakiej się to wszystko rozgrywa - z jednej strony szacunku, pełnej kultury, nikt nie podnosi głosu, nie krzyczy, nie oskarża, nie robi awantur, co wcale nie wyklucza determinacji zarówno z jednej jak i z drugiej strony. 

Zbędni - Wojciech Chmielarz, czyli coś ty człowieku zrobił

Kryminałów nazbierało mi się tyle, że zwyczajowa środa na notkę gatunkową to trochę mało, w tym tygodniu więc chyba wrzucę aż dwa wpisy. Na początek - efekt akcji Czytaj.pl w ramach której co roku coś sobie odsłuchuję z przyjemnością na Woblinku. Jedna z nowszych powieści Wojtka Chmielarza to nie jest kontynuacja żadnego cykli, trudną ją też nazwać czystym kryminałem, ale kto czytał choćby Wyrwę czy Żmijowisko, będzie wiedział czego się mniej więcej spodziewać.  
Jest więc jakaś tajemnica do rozwikłania, ludzie którzy wokół niej krążą i przede wszystkim ludzkie emocje. Zarówno tych, którzy na przykład próbują zatrzeć wszelkie ślady swojego związku z jakąś tajemnicą, jak i ci którzy się obawiają że przy okazji wypłynie coś o nich... A gdzie emocje, tam i dochodzi do błędów - przecież wiadomo że pod ich wpływem trudno zachować racjonalne myślenie. Każde zdanie, każda sugestia od razu wydaje nam się dotyczyć tego, co chcielibyśmy by zostało ukryte, a żeby sprawę wyciszyć jesteśmy gotowi do coraz bardziej radykalnych czynów. Tym samym niejednokrotnie zdradzając się właśnie przed otoczeniem, że coś chcemy ukryć, że mamy coś na sumieniu. 

Boicie się, że to zbyt obyczajowe i że brakuje napięcia? Mogę zagwarantować że tak nie jest!

Ścieżki życia, czyli tu wszystko smakuje inaczej

Mam słabość do takich filmów, do motywu wędrowania i do szukania jakiegoś oderwania się od problemów w drodze. Dlatego na Ścieżki życia czekałem i byłem bardzo ciekaw tej produkcji. 

I choć obiecuje się nam, że to historia inspirowana prawdziwymi wydarzeniami, raczej bierzcie na to mocną poprawkę - nietrudno znaleźć w sieci dowody na to, że dziennikarze zarówno film jak i książkę która była dla niego pierwowzorem, mocno wypunktowali jako nie mającą za wiele wspólnego z rzeczywistością. A jeżeli to już ma się w głowie, film niestety trochę traci ze swojego uroku, jak to mówią magia życia znika, zostaje bajka. Urocza, na pewno dająca nadzieję, ale skoro mocno podkoloryzowana, to i trochę przestajemy w nią wierzyć. Czy rzeczywiście bohaterowie, nagle stanęli się bankrutami, a mężczyzna mimo poważnej choroby i bólu, uznał że przejście prawie 1000 km będzie dla nich lekarstwem na wszystkie problemy? 

Gillian Anderson i Jason Isaacs zagrali wiarygodnie, twórcy postarali się pokazać nie tylko ich determinację, ale i pojawiające się wątpliwości, czy rezygnację. Wędrówka zmienia ich zarówno psychicznie, czyni ich silniejszymi, ale i fizycznie, bo nie przygotowali się chyba na wszystkie warianty pogodowe - po prostu nie mieli na to kasy. Czasem idą nie mając jedzenia, czy nawet wypiwszy ostatnie łyki wody. Ale idą. 
Może dlatego że nie mają już wyjścia? 

Luvcat - Vicious Delicious, czyli spektakl w którym jest i ekstaza, miłość i rozpacz

Grudzień. Pewnie skończy się jak co roku, że i ja poddam się nastrojowi świątecznemu w głośnikach, wyszukując jakichś mniej typowych wersji zimowych melodii, ale póki co jeszcze staram się słuchać czegoś innego.
 

Dziś kolejna nowalijka. Przynajmniej dla mnie - zdecydowanie już nie jestem na bieżąco, skoro nawet hasła "tak genialna jak Billie Eilish" nie wywołują u mnie podniecenia. No dobra - jeden drugi utwór całkiem sympatyczne, ale czy to rzeczywiście materiał na tyle wyjątkowy by krzyczeć o nim że genialny? 
 
Na pewno ciekawy głos, do tego jakaś stylówka, charyzma, oryginalność. No i na szczęście muzycznie to nie jest jakaś sieczka popowa, ale coś co ma choć trochę duszy. 

Ministranci, czyli ognia nie gaście

Deszcz nagród dla "Ministrantów" Piotra Domalewskiego sprawił że oczekiwania miałem bardzo duże. Stąd może tak mieszane odczucia już po seansie. Doceniam pomysł, chłopcy mają fajna energię, klipy z rapowaniem wyborne, trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że całość ma trochę bajkowy klimat. Jakby celowo przerysowany, by jeszcze bardziej uwypuklić różnicę między wiarą w jakieś wartości, w ideały, a siermiężnością i zgorzknieniem dorosłych. To jest zarazem i słabość tego obrazu - jeżeli ktoś będzie próbował wszystkie sceny rozpatrywać pod kątem prawdopodobieństwa, logiki, jak i jego siła. 

Czemu siła? Bo czuję, że ten film powstał właśnie po to, by nam, dorosłym, zarówno wierzącym jak i niewierzącym zwrócić uwagę na to co z nami się stało. Gdzie nasza wiara w dobro, gdzie zaufanie do ludzi, gdzie przekonanie że sprawiedliwość wygrywa, że można i że warto pomagać, zmieniać świat. Łatwo przychodzi nam ocenianie innych, pouczanie, zazdrość, czy popisywanie się jacy jesteśmy dobrzy. A przecież dobro nie potrzebuje reflektorów. Dlatego te działania grupki ministrantów, choć przecież nie są czymś co warto by chwalić, jakoś w sercu je rozumiemy i nawet im kibicujemy. Wierzą w to, że naprawiają błędy dorosłych. Skoro pieniądze miały iść na potrzebujących, to już oni dopilnują by co do złotówki właśnie na potrzebujących poszły. 

Wyjątkowo trudny przypadek - Adam Kay, czyli pacjent i lekarz to tylko trybiki w wielkiej machinie

Adam Kay, były lekarz, a ostatnio bardziej znany jako artysta komediowy, pisarz i autor scenariuszy, funduje nam tym razem historię trochę odmienną od tego co pisał dotąd. To znaczy pewne elementy, jak choćby sceneria szpitala czy czarny humor, pozostały bez zmian, tym razem to jednak fabuła wymyślona i w dodatku wokół zbrodni. 

Kryminał, w którym wciąż obecne jest jego satyryczne spojrzenie na środowisko medyków, na realia pracy i dość specyficzne podejście do innych ludzi - oto właśnie "Wyjątkowo trudny przypadek". Adam Kay uczynił główny bohaterem lekarza (a jakże mogło być inaczej), reumatologa, który nie do końca radząc sobie dobrze w swoim życiem osobistym, uczuciowym, z presją jakiej doświadcza w pracy, trochę się pogubił, a to odstawiając przepisane mu leki, a to znowu mocno eksperymentując ze środkami psychoaktywnymi. Właśnie ma wrócić do szpitala po okresie zawieszenia za jakieś przewinienia, ale to nie będzie zbyt szczęśliwy powrót. 

Wyższe sfery - Mariusz Staniszewski, czyli nie dotykaj tej sprawy, bo zajrzysz za wrota piekła

Nowe dla mnie nazwisko na rynku wydawniczym i powiem Wam że całkiem miłe zaskoczenie. Oczywiście jest to pewnego rodzaju konwencja - liczy się tempo, liczy się żeby cały czas coś się działo, żeby była zmiana. A że nie zawsze wszystkie sceny i wątki są realistyczne, czasem bywa topornie, powiązania są ciut naciągane... Niby przydałoby się trochę więcej głębi w fabule, może jednak wtedy to nie czytałoby się tak samo? To trochę jak z filmami - raz na jakiś czas ma się ochotę na coś z tylu Bonda i nikt nie odbierze ci tej dziwnej frajdy. 
 

Wyższe sfery niby są thrillerem i to dość mrocznym, ale chwilami ocierają się właśnie o takie bondowskie klimaty. Czarno-białe postacie, postacie kobiece, które od razu wywołują przyspieszone bicie serca, ale chwilami ich opisy przypominają seksistowskie uwagi facetów, którzy szacunek mylą z gwizdaniem z podziwem dla urody. Do tego spora dawka przemocy, co prawda czasem bardziej w domyśle niż dosłownie opisana, ale i tej drugiej nie brakuje. No nie jest to pewnie lektura dla każdego. 

To nie mój film, czyli jak się nie uda, to się rozstaniemy

Nazbierało się kilka całkiem ciekawych obrazów do opisania, ale pewnie większość z nich wpadnie na grudzień bo do końca miesiąca czasu już malutko. Z uśmiechem myślę o tym że już 14 rok z kolei uda się zrealizować plan: jedna notka dziennie. Choćby się coś waliło, paliło, spokojnie dam radę. 

Na pewno pojawi się wpis o nowym obrazie z Cumberbatchem, Ministranci, pewnie Ścieżki życia i być może jeszcze coś z nowości.  

A dziś coś co przegapiłem w kinach, ale nadrobiłem na małym ekranie. Dość kameralny, ale i ciekawy obraz Marii Zbąskiej, takie nasze kino drogi, z pięknym, surowym Bałtykiem w tle. 

Co zrobić, kiedy w związku trochę już się wypalił ogień, oboje dopadła rutyna i nawet za bardzo nie potrafią się skomunikować czego tak naprawdę by chcieli. Gdy człowiek, którego pokochałaś/pokochałeś, częściej cię teraz drażni niż zachwyca, a jego obecność wkurza na równi z jego nieobecnością... 

Tematy i wariacje - WaluśKraksaKryzys, czyli na co komu w sercu gruz

Pierwsze dwa czy trzy kawałki z tego krążka podobały mi się na tyle, że postanowiłem na Notaniku coś napisać. Choć może i reszta materiału już nie wzbudziła takich emocji, to generalnie myślę że jest on wart uwagi. WaluśKraksaKryzys, czyli Sebastian Łukasz Gugulski muzycznie widać że nie zamyka się w jednym gatunku, wciąż bawi się muzyką, za to tym razem, tekstowo zaproponował całkiem ciekawe odniesienia do Aldousa Huxley’a. Nawet jeżeli znajdziemy odniesienia do tego co mamy na pierwszych stronach gazet, to nie są one tak oczywiste i hasłowe, to raczej szersze spojrzenie na to jak w tym całym szaleństwie ma się odnaleźć człowiek. 
 
Ten początek albumu ma fajną energię i chyba jest trochę efektem wspólne trasy koncertowej z Cool Kids of Death, ale dalej też jest całkiem ciekawie. Powiedziałbym że unosi się nad tym trochę duch Lecha Janerki, tyle że chwilami jest ciut ostrzej. 

Oślizgłe macki, wiadome siły - Piotr Tarczyński, czyli historia Ameryki w teoriach spiskowych

Niby niejeden raz przy tej lekturze uśmiechnąłem się, myśląc jak można wierzyć w takie absurdy, ale kurcze przecież i u nas nie brakuje oszołomów, którzy budują jakieś dziwne teorie, kompletnie odrzucając jakiekolwiek argumenty i tłumaczenia. O ile kiedyś być może jeszcze była jakaś siła (prasa? autorytety?), mogąca zmniejszyć siłę oddziaływania jakiejś durnej plotki, to dziś, w dobie Internetu, zawsze można znaleźć podobnych sobie i "źródła" potwierdzające choćby i wiarę w płaską ziemię.  
 
Tarczyński świetnie pokazuje rodzenie się takich teorii spiskowych i różnych dziwnych wyjaśnień wydarzeń, które mogą być oceniane jako "tajemnicze". Mamy więc podrzucanie ich mniej lub bardziej świadomie przez władzę, przez polityków, by wskazać jakiegoś wroga, odsunąć uwagę od innych spraw, by coś dla siebie ugrać. Mamy też - coraz częściej współcześnie - cały nart powstawania teorii spiskowych oparty na braku zaufania do oficjalnych instytucji, wielkich firm, władzy, mediów. Im coś bardziej niszowe i czasem bardziej absurdalne, paradoksalnie ma szansę przebić się do mas - w końcu algorytmy będą podbijać zainteresowanie nawet jeżeli reakcją jest śmiech i oburzenie. Ale gdy coś obejrzało kilka milionów ludzi, natychmiast staje się godne uwagi, przynosi pieniądze i utwierdza jeszcze bardzie twórców w ich teoriach. Kula śnieżna toczy się dalej rosnąc i rosnąć, aż - jak w przypadku obecnej władzy w Stanach, to co głupie, staje się oficjalną narracją nowej władzy. I tylko pytanie czy to objaw cwaniactwa (tyle głosów poparcia ludzi, którzy szukają kogoś nowego by na niego zagłosować), czy też naprawdę ktoś mimo studiów, wykształcenia, doświadczenia i obycia, może wierzyć w takie rzeczy i uparcie odrzucać naukę i ewidentne dowody na to że nie ma racji. 

Dzieci starych bogów - Agnieszka Miela, czyli o Śmiechu diabła i o Grzechach ojców

Książek wydaje się teraz tyle, że czasem nawet jak coś się spodoba, trudno potem znaleźć czas żeby domknąć cykl, bo najpierw długo czekasz na zakończenie, a gdy ono przychodzi nie pamiętasz już początku historii.

Tak trochę miałem z serią od Marty Mrozińskiej, tak teraz też mam z Agnieszką Mielą. W obu przypadkach dwa tomy za mną, zdaje się że trzecie już są, ale za cholerę jakoś nie mam już takiego parcia, bo zainteresowanie trochę opadło, a wracać do początku trochę szkoda czasu. Takie to przekleństwo długich historii, w których mocne powiązanie nie pozwala na ich czytanie odrębnie. 

Cykl Dzieci starych bogów to zresztą trochę mój wyrzut sumienia, bo długo czeka na swoją notkę - z tego co pamiętam pierwszy tom czytałem już z pół roku temu, ale przynajmniej postaram się zebrać z grubsza te wrażenia, które jakoś zapamiętałem. 

Gołoborze - Maciej Siembieda, czyli nienawiść przekazywana z pokolenia na pokolenie

Maciej Siembieda to autor po którego pozycje sięgam za każdym razem z dużą ciekawością. Po kryminałach, powieściach historyczno-sensacyjnych udowadnia że nie zamyka się w ramach gatunkowych, że funduje czytelnikom coś własnego. I znowu to robi. Bo Gołoborze to jakby saga rodzinna, w której jednak motyw zemsty i zbrodni przeplata się w prawie każdym pokoleniu. Nie jest to ani kryminał, a raczej dramatyczna opowieść o próbach wyrwania się z pewnych schematów. W Samych Swoich mieliśmy taką wersję rodzinnych sporów bardziej humorystyczną, a Siembieda pokazuje jak czasem boleśnie mogło to wszystkich doświadczać.   

To Twoi wrogowie - nie należy im się żaden szacunek, a obowiązkiem każdego z naszej rodziny jest dopiec im jak najbardziej, doprowadzić do sytuacji że to nasze będzie na wierzchu, a oni sczezną z głodu. Gdy od dziecka kładzie się coś takiego do głowy, nic dziwnego, że potem to tkwi tak mocno w człowieku. I trudno to wyrwać. No bo jak złamać przysięgę dziadka, ojca, jak nie pomścić krzywd wyrządzonych. Takie jest niepisane prawo, tradycja, bo honor rodziny rzecz święta i nawet jeżeli prawo czegoś zabrania, to lepiej je zignorować niż stracić szacunek rodziny. Bo oni mogą ci nie wybaczyć. 

Mordercza pani Shim - Jiyoung Kang, czyli każdy problem można rozwiązać poprzed dobre cięcie

Czytając taką masę kryminałów (jeden kończę, od razu zaczynam kolejny) szukam sobie czasem jakiegoś pomysłu na odmianę i popularność powieści z Azji, sprawia że jest ona na szczęście pod ręką. 
Trudno bowiem zaprzeczyć, że to co dostajemy na nasz rynek wydawniczy jest trochę wyselekcjonowane, a tym samym, choć niby często są to rzeczy okrzyknięte jako bestsellery, mam wrażenie że jednak mocno odbiegają od tego co dominuje dziś w thrillerach i kryminałach. Może to kwestia odmiennej kultury, jakiejś wrażliwości, czy poczucia humoru, ale zdecydowanie jest to coś innego.  

I w sumie fajnie. 

Mordercza Pani Shim, ma w sobie trochę atmosfery wielkiego kinowego hitu sprzed kilku lat, czyli Parasite. To przedziwne połączenie przemocy, o której opowiada się bez jakiejś większej ekscytacji, z czarnym humorem i tą dziwną atmosferą wynikającą z nierówności społecznych, aspiracji, ale i szacunku wobec starszych. Zaskakujące - na pewno. Ciekawe - powiedzmy, że fragmentami, bo w przypadku koreańskiego hitu autorstwa Jiyoung Kang, jest trochę nierówno. 

Heweliusz, czyli Świnoujście mamy problem

Jan Holoubek po raz drugi funduje Polakom dramatyczne historie, jakie być może część widzów pamięta jeszcze z dzienników telewizyjnych. Historie przy których niejeden zagryzał nerwowo palce, słysząc o ofiarach, a potem pewnie śledził próby wyjaśnień tragedii. Po Wielkiej wodzie, tym razem znowu żywioł, ale w trochę innej skali, bo chodzi o zatonięcie promu Heweliusz. 

Trudne warunki atmosferyczne, błędy logistyczne, może jakieś usterki, czyli ciąg zdarzeń które nieszczęśliwie się zbiegają w jednym czasie i potem już nie ma ratunku. Nie w taką pogodę, nie przy niepewności gdzie tak naprawdę znajduje się statek, bo ich sonar kompletnie wariował w tą pogodę.  

To jednak nie tylko próba odtworzenia tamtych feralnych godzin, pełnych napięcia chwil, gdy załoga robiła wszystko co możliwe by wszyscy się uratowali. To przede wszystkim pokazanie całej otoczki w jakiej funkcjonowało w Polsce w latach 90 prawie wszystko - taka przedziwna mieszanka pracy ponad siły, na prowizorycznym sprzęcie, przy procedurach narzucanych przez urzędników, którzy się na tym kompletnie nie znali. I to jest tu chyba nawet ciekawsze od skali samej katastrofy i tego jak udało się to pokazać (a zdjęcia świetne i za ten realizm dużej brawa). 

Jazz report from the hood - Omasta, czyli uczę się słuchać jazzu

Uczę się słuchać jazzu :) jakoś taki klimat że nie wchodzi za bardzo ostra muza, że docenia się trochę bardziej jakąś harmonię, pomysły, budowanie brzmienia przez dialog instrumentów.
Oczywiście nie zawsze jest to muza, która niesie uspokojenie, pewnie pracować przy nie bym nie mógł, dużo tu jednak zależy też od tego na co trafisz. Jazz bowiem jest całą kopalnią klimatów, od tych bardziej tradycyjnych, przez mocne eksperymenty i improwizację, aż po flirt z elektroniką, z innymi gatunkami.  

Krakowski kwintet Omasta choć materiałem na tym albumie oficjalnie debiutuje, ma sporo doświadczeń z grania z innymi, zarówno w kraju jak i za granicą. W ich graniu słyszy się dużo inspiracji nie tylko tym co starsze - soulem, funkiem, ale i sporo zabawy kulturą hip-hopu. 

Czarownictwo dla zbłąkanych dziewcząt - Grady Hendrix, czyli odkryj siłę tam gdzie inni wmawiają jedynie grzech, wstyd i słabość

W sobotę nie pojawiła się notka z nurtu fantastycznego, na niedzielę zwykle szykowałem coś z literatury pięknej, więc spróbujmy to trochę połączyć w jednej notce. Choć bowiem okładka i tytuł sugeruje grozę, albo sporą dawkę magii, czegoś fantastycznego, to Grady Hendrix traktuje to raczej jedynie jako dekoracje, jako dodatek do historii, która go interesuje i którą chce nam opowiedzieć.   

Trochę dla mnie zaskakujące było to, że to lata 70, bo sądziłem że takie rzeczy to raczej dwie dekady wcześniej, że przemiany społeczno-kulturowe wyeliminowały dość skutecznie takie pomysły rodzicom. Chodzi zaś o o domu dla "upadłych dziewcząt", które zaszły w ciążę, a zamiast wsparcia otrzymywały raczej serię wykładów o tym jak wielki błąd popełniły i jak bardzo trzeba go ukryć. Wywożono je gdzieś daleko, często do innego stanu, wszystkim mówiąc że "wyjechały na obóz", a tam pod ścisłą kontrolą miały donosić ciążę, urodzić, po czym szybko dziecko im zabierano, a rodzice odbierali je "z czystą kartą", by mogły kontynuować dawne życie. 

Homo digitalis - Wojtek Kardyś, czyli jak Internet pożera nasze życie

Piątki o ile to możliwe rezerwowałem na Notatniku na rzeczy familijne, ale dziś bardziej dla rodziców niż dla ich latorośli. Książka, która stanowi kompendium wiedzy o... no właśnie o czym. Bo raczej nie Internecie jako takim, może raczej o zagrożeniach jakie czyhają na nas, a my bezrefleksyjnie przechodzimy obok nich zarówno jako dorośli, teoretycznie świadomi użytkownicy mediów elektronicznych, jak i jako rodzice, niewiele mając wiedzy o tym co robią w Sieci nasze dzieciaki. 

Wojtek Kardyś zbiera to wszystko i trochę potrząsa nami, dając sporą ilość przykładów, ale i pewne porady na koniec każdego z rozdziałów jak może lepiej kontrolować dany obszar naszego życia. A chodzi nie tylko o czas spędzany w Internecie, ale przede wszystkim o treści, które można tam znaleźć i które nas przyciągają. Na co tracimy czas i czemu tak łatwo ulegamy algorytmom, które podsuwają nam kolejny filmik z kotkami, kolejny kawałek muzyczny albo jakieś śmieszne memy? Odpowiedzi m.in. na to pytanie znajdziesz w tej książce. 

Dom dobry, czyli to piekło nie musi trwać

Są takie obrazy przy których człowiek trochę czuje się bezradny, żeby je oceniać. Bo nawet jeżeli miałby jakieś uwagi, to znaczenie filmu, jego przesłanie jest tak ważne, że nie ma co marudzić, tylko namawiać do tego, by to obejrzeć, przemyśleć, rozmawiać. 

Z filmami Smarzowskiego miałem tak już kilka razy i teraz mam podobnie. 

Bo mam uwagi. Uważam, że niektóre sceny były niepotrzebne, być może przerysowane (sceny libacji z opowieści z Domu samotnej matki, incydent kałowy po imprezie, dwa razy podkreślana scena gdy to kobieta sama sobie okłada, żeby na ciele znalazły się siniaki), ale na szczęście więcej chyba tym razem było wsłuchania się w historie kobiet, a nie szukania materiału w anegdotach, czy sensacjach (Drogówka, Kler). Bo to film cholernie mocny, ale i prawdziwy. Każdy kto zetknął się z tematem przemocy domowej ten będzie wiedział, że nie ma tu zmyśleń, że każdy element został dobrze uchwycony, że tak często to niestety wygląda, a osoby które tego doświadczają podlegają mechanizmom, które utrudniają zwrócenie się o pomoc. I że może jedyne czego może brakować to wyraźnej planszy na koniec z numerami do miejsc gdzie tą pomoc można znaleźć. 

Demon - Wojtek Miłoszewski, czyli co ty wiesz o presji

Po dobrym Kastorze, po ciekawym cyklu political-fiction, po fantastyce, Wojtek Miłoszewski sięga po horror. No może nie taki typowy, mimo wszystko jednak na pewno lepszy od tego jak to kiedyś wyszło niejakiemu Remigiuszowi. 

Odwołując się do lęków każdego rodzica o to co się stanie z ich dzieckiem, Miłoszewski zbudował bowiem historię, która może nie wywołuje jakichś ciarek na plecach, na pewno jednak wciąga i niepokoi. Co jest realne, a co jest jedynie jakimś koszmarem? I dokąd zaprowadzi bohaterkę jej determinacja...

 

Gdy twojemu dziecku coś zagraża, zrobisz wszystko by je uratować, by mu pomóc. Czy jednak są jakieś granice? Co jeżeli oddasz już wszystko co masz, stoczysz się na samo dno, by jakoś poprawić jego sytuację, a ono nawet tego nie docenia, twierdząc że skoro nie chcesz pomagać dłużej to znaczy że go nie kochasz.

Co się stało z tym miłym chłopcem, o którego tak dbałam, czemu znalazł się w tym miejscu, skąd wydaje się nie ma powrotu? Łatwiej by było i jemu i mi, gdyby już nie żył - przerażająca myśl, której potem możesz żałować...

Tarocista - Jakub Rutka, czyli czy macie jakieś straszne albo tajemnicze historie?

Jakub Rutka, czyli znany lektor, twórca podcastów, idzie za ciosem i po sukcesie pierwszego kryminału szybko funduje nam kolejny. O pierwszym pisałem tak.  Drugi tak naprawdę jest niezłą kontynuacją - znowu Ostrołęka (i Łomża, w odwiecznym cyklu porównań i odniesień) i sprawa podcastera Jacka Gadowskiego. Tym razem nie będzie on aż tak bardzo zaangażowany bezpośrednio, ale ponieważ wciąż szuka tematów do swoich audycji o zbrodniach, temat go po prostu zafascynował i na długo czas zanurzył się w tajemnice kart tarota. 

One są właśnie kluczem do tej historii - gdy po brutalnym morderstwie kobiety policjanci znajdują w jej zaszytych ustach jedną z kart są w niezłym szoku. Gdy potem pojawia się kolejne karta, wszystko zaczyna wskazywać na seryjnego mordercę, wobec którego są zupełnie bezradni. Poszukiwania wśród osób posługujących się kartami, wcale nie daje im żadnych wyraźnych tropów, bo za każdym razem okazuje się iż był to niecelny strzał. 
Tymczasem nasz bohater od początku drąży temat nie tyle tego kto miałby dostęp do takich kart, a raczej temat tego jakie może mieć znaczenie tych zostawianych przy ofierze. 

Wysokie i niskie tony, czyli może wcale tak bardzo się nie różnimy

Co ma na nas większy wpływ - geny czy środowisko? To pytanie może pojawić się w trakcie seansu Wysokich i niskich tonów. Thibaut - ceniony dyrygent staje na głowie gdy dowiaduje się, że jest chory na białaczkę i pilnie potrzebuje dawcy szpiku. Gdy lekarze nie stwierdzają zgodności biologicznej z jego siostrą, po raz pierwszy dowiaduje się, że jest dzieckiem adoptowanym i gdzieś żyje jego rodzony brat. 

I tak właśnie trafia do Jimmy'ego, pracownika stołówki w robotniczym mieście w północnej Francji. Ze zdumieniem obserwuje jak bardzo różni się to jego życie od tego w czym żyje jego brat. Zakłady właśnie są zamykane, cała lokalna społeczność żyje w strachu przed bezrobociem, a ich jedną radością jest przyzakładowa orkiestra, która też lada chwila może zostać rozwiązana. 

The World Under Unsun - Lunatic Soul, czyli w pętli życia i śmierci

O twórczości Mariusza Dudy wspominałem na blogu już kilka razy - kto słuchał jego solowych nagrań, czy też tego co robi w innych projektach (Riverside, Lunatic Soul) ten wie, że ma do czynienia z nietuzinkową osobowością muzyczną. Co z tego że tej muzy raczej nie znajdziemy w stacjach radiowych, że nie ma wielkich zasięgów w mediach społecznościowych. Ale za to jak się tego słucha!  


Kolejna płyta w ramach projektu Lunatic Soul to esencja jego różnych pomysłów muzycznych - nastrój, transowość, trochę elektroniki, długie suity, opowieści nadające się świetnie do jakiejś ścieżki filmowej albo do naszych fantastycznych snów. 
Nie tylko o przyszłości, bo to często bardziej refleksja nad tym co dziś, a nie tylko marzenia futurystyczne. 

Camino. Opowieść wędrowna - Grzegorz Kapla, czyli bo liczy się Droga a nie tylko jej cel

Książka, która mi towarzyszyła w ostatniej kilkudniowej wędrówce po Warszawskiej Drodze św. Jakuba, trochę przypominając o sensie drogi, a trochę przenosząc mnie do Hiszpanii, gdzie zbierają się wszystkie nitki tej Drogi. 

Zastanawiałem się czy zaznaczyć w etykietach "religijne", bo przecież szlak do Santiago de Compostela jest nasiąknięty duchowością, postanowiłem jednak że nie. Autor nie czuje się ani człowiekiem mocno zanurzonym w wiarę, śladów Absolutu szuka na swój sposób, choć trudno jednak na Drodze zupełnie jakoś się od religii oderwać. Wszystkie te świątynie, kapliczki, krzyże, miejsca wydeptywane przez setki tysięcy ludzi przed Tobą, skłaniają trochę do pochylenia się nie tylko nad historią, ale i nad tym co ją przenika. Przecież w tych wszystkich ludzkich poszukiwaniach chwały, potęgi, zemsty, przebaczenia i setki innych naszych motywacji, wciąż gdzieś przewija się wątek bardziej bliski transcendencji - wdzięczność, cierpienie, tęsknota, pragnienie zadośćuczynienia, czy ludzka obawa przed śmiercią. 
Tym wszystkim przesiąknięta jest ta opowieść.

Czarna księga - Lawrence Durrell, czyli miało być odważnie

Zastanawiałem się czy o tej pozycji w ogóle pisać. Chyba w życiu nie miałem takiego poczucia, że mam do czynienia z czymś na pograniczu grafomanii i pornografii. Pozujący na intelektualny, pełen obsceniczności bełkot. Ja wiem, różne są gusta, a pamiętając o tym kiedy to powstało (lata 30), pamiętając o znaczeniu przełamywania tabu, powinienem być bardziej otwarty na ten tekst. Czuję się jednak w pierwszej kolejności czytelnikiem - jeżeli tekst w żaden sposób nie zainteresowuje, a raczej odrzuca, na nic jego bogaty język, forma, brawurowość, szokowanie. 
 
Nie chodzi też jedynie o jakieś zgorszenie, ale po prostu o niesmak jaki budzi natężenie i degrengolada tych wszystkich opisów, z których nic dla mnie nie wynika. 

Czarodziejka z ulicy Brackiej - Magdalena Kubasiewicz, czyli początek własnego biznesu, a tu taka wtopa

Chyba nie pisałem nigdy o tym co w kolejce czeka na swoje notki, więc dziś może przynajmniej kilka tytułów, a jutro może wspomnę o tym co w tej chwili w czytaniu.

Filmowo będzie jeszcze m.in. o Heweliuszu bo oglądam, Furiosa 2 - o tym już wspominałem, Breslau, To nie mój film, może coś jeszcze z kin studyjnych, jutro może zacznę ten nowy polski o epidemii czarnej ospy. 

Książkowo m.in. Homo Digatalis Kardysia, Gołoborze Siembiedy, Czarna księga Durrella, Małecki, Miłoszewski, Bochus.

Muzycznie zawsze idę na żywioł, teatralnie chyba mam dwie zaległości ale obejrzane w tvp więc się nie spieszę.  

A dziś - skoro sobota to pora na fantastykę. 
Co prawda "Czarodziejka z ulicy Brackiej" to już zdaje się trzeci tom cyklu, no ale tak się trafiło, więc przynajmniej będę miał już jakieś pojęcie o tym czego się spodziewać. I szczerze? Na razie chyba nie będę się bardzo spieszył. 

Profesja pani Warren, czyli daj mi iść swoją drogą, mamo

Po raz kolejny, dzięki znakomitemu cyklowi NT Live, w polskich kinach mogliśmy obejrzeć spektakl z londyńskiego teatru Garrick Theatre: „Profesja pani Warren” – prowokacyjną sztukę autorstwa znakomitego dramaturga George’a Bernarda Shaw. Dodatkowo, zatopieni w wygodne fotele kina, mogliśmy podziwiać w spektaklu dwie znakomite aktorki, które w życiu prywatnym, są (tak jak w spektaklu) matką i córką: Imeldę Stauton – polskim widzom znaną zapewne z roli profesor Dolores Jane Umbidge w filmie „Harry Potter i Zakon Feniksa” z 2007, czy serialu telewizyjnego „The Crown”z 2021r., gdzie grała Elżbietę II, oraz Bessie Carter, którą można oglądać jako Prucence Dankworth w znanym serialu Netflix: „Bridgerton”. 

Caravaggio - na tropie arcydzieła, czyli jak rozpoznać dzieło sztuki

Na ekranach naszych kina co i rusz pojawiają się jakieś filmy o sztuce, ten jednak jest dość wyjątkowy. To nie jest ani biografia, ani analiza twórczości, żadne tam piękne zbliżenia, ujęcia, próby interpretacji dzieł. Tym razem zobaczymy kilka obrazów Caravaggia, ale one jedynie migną na ekranie. Całość filmu będzie poświęcona jedynie jednemu dziełu. Takiemu, o którym być może przez ostatnie dekady nikt nie wiedział i nie pamiętał.


Czasem tak bywa, że mamy jakieś zapiski o obrazie, ale nikt nie wie jakie były jego losy i czy przetrwał do naszych czasów. Gdy jednak pojawi się na rynku, może osiągnąć bajońską cenę. 

Pod warunkiem jednak, że jesteśmy w stanie udowodnić że to dzieło mistrza. 

Rózia, czyli w knajpie wiejskiej rozkminy o życiu

MaGa: Nie zachwycił mnie spektakl dyplomowy studentek i studentów IV roku Akademii Teatralnej w Warszawie /kierunek aktorstwo/. Pierwotnie było to słuchowisko radiowe i według mnie powinno w takiej formie pozostać, bo w formie spektaklu aktorzy nie dostają zbytniego pola do popisu. Wszystko jest statyczne, a dziwna i niejednoznaczna treść mocno traci na wymowie.


Robert: Fakt - już dawno nie wychodziliśmy z TCN rozczarowani, a tym razem, choć młodzi aktorzy dawali z siebie wiele i trudno im coś zarzucić, materiał jaki dostali mam wrażenie że nie był do końca przemyślany. Bez jakiejś wyraźnej spójnej myśli, chaotyczne dialogi, przeskakiwanie z wątku na wątek...


MaGa: Myślę, że to co było dobre dla słuchowiska: milczenie, pauza, zawieszenie w ciszy, co dawało słuchaczowi możliwość uruchomienia wyobraźni, w spektaklu stanowiło jedynie bezruch, zatrzymanie, brak akcji. I nie, nie skłaniało do jakiejś refleksji. Było jedynie dłużyzną.

Drelich, czyli czego się dotknie TVP...

Druga środowa notka kryminalna i film. O kolejnych obejrzanych sezonach Zbrodni po sąsiedzku, czy właśnie zaczynanych Kulawych koniach, nie będę pisał, bo zwyczajowo jeden tytuł-jedna notka, ale wciąż oglądam z przyjemnością. Natomiast przy Drelichu mam problem. Jakoś nie czuję żeby TVP rozumiało tą konwencję, w której tempo i klimat naprawdę mają znaczenie. Tu nie powinno być miejsca na snucie się bez sensu, na robienie min, czy pogaduchy o niczym. Musi być konkret. A w Drelichu go chwilami brakuje. Akcja przyspiesza i zwalnia. W dodatku siedem odcinków które wypełniają sezon pierwszy nie stanowią zamkniętej historii, tylko urywają ją jakby w trakcie. No jak się nie wściekać?  

O materiale książkowym, który jest pierwowzorem pisałem kilkukrotnie, bo też było już kilka odsłon Drelicha. Zajrzyjcie na pierwszy wpis tu. 

Pewnie zrozumiecie wtedy, że taki materiał powinien kręcić ktoś kto go czuje i kocha tego typu historie. No dobra - nie musi to być od razu Guy Ritchie, ale kurde to nie jest telenowela ani teatr telewizji, tu trzeba mieć jaja, a nie jakieś dyrdymały opowiadać. O - Furiosa jest dobrym przykładem na plus. A, właśnie nie pisałem jeszcze o dwójce, to wkrótce napiszę wrażenia. 

Oko za oko - Jeffrey Archer, czyli wielkie pieniądze raczej mało kiedy są czyste

Seria z inspektorem Warwickiem, której towarzyszę od pierwszego tomu wydanego w Polsce, wciąż rozbudowuje się o kolejne tomy i nieustannie można czerpać z niej sporą frajdę. 

Oczywiście Archer ma swój styl, nie każdy go lubi, ta seria też może wydawać się dość schematyczna - wszak każda powieść to rozgrywka, która musi mieć jednego zwycięzcę i to się nie zmienia. Oszuści, siły zła, choćby nie wiem jak wrednie kombinowały i czasem może i umkną sprawiedliwości, nie odniosą jakiegoś spektakularnego zwycięstwa, bo oznaczałoby to pewnie śmierć głównego bohatera albo jego kompromitację. A skoro autor zapowiedział, że seria jest zaplanowana tak, by prześledzić karierę policjanta od szeregowego "krawężnika", aż po najwyższe splendory w służbach, wiemy że przegrać nie może. Choć pewnie ci, których od początku serii próbuje wsadzić na dłużej za kraty, będą robić wszystko co się da, by jednak to ich było na wierzchu. 

W innym świecie, czyli a może by tak wyjechać w Bieszczady...

W lekki sposób jednocześnie dotknąć czegoś istotnego - nie zawsze się to udaje i chwała twórcom, którzy idą w tym kierunku. 

Przecież można zafundować coś rozrywkowego, z pozoru banalnego, ale jednocześnie skłaniającego do myślenia. W tym przypadku się udało i dodatkowe brawa ode mnie za to, że do tej historii zaangażowano lokalną społeczność. W północnej części Włoch, w Abruzji, niewielu turystów, a ci znikają po sezonie. Zostają ludzie, którzy przyzwyczaili się do surowych zim, do trudnych warunków, którzy żyją tu od pokoleń i nie bardzo potrafią wyobrazić sobie zamieszkanie gdzie indzie. Wyobraźcie sobie teraz że o ich regionie opowiadałby ktoś z Rzymu albo z południa, że ktoś odgrywałby ich problemy. Wiadomo - to rola aktora, ale czyż oni sami nie mogą zrobić tego bardziej szczerze i z sercem? 

Choć "wojna" toczy się o utrzymanie niewielkiej, lokalnej szkoły podstawowej, problematyka jakiej dotyka ten film jest dużo bardziej złożona. W tych regionach zostaje coraz mniej młodych, nie rodzą się dzieci, a nawet jeżeli one są, albo one same chcą wyjechać do wielkiego świata albo ich rodzice chcą jak najszybciej stąd je wypchnąć, gdzieś gdzie będzie się im żyło łatwiej, gdzie zrobią karierę. 

Mystic.30, czyli świetna wytwórnia, świetne numery a płyta do dupy

Poniedziałkowa dawka muzyki i płytka, która może i fajnie się słucha, raczej jednak nie chciałbym jej mieć na swojej półce. Albumy the best of jakoś mnie nigdy nie kusiły i nie rajcowały. A już tym bardziej gdy chodzi o zbiór bardzo różnych wykonawców. 

Niby znane kawałki, niby całkiem ciekawe wersje live - bo w tym roku wybrzmiały one mocno w trakcie trasy Męskiego grania, coś jednak totalnie mi nie pasi w takiej składance. Zamiast wejść w jakiś klimat bardziej, spotkać się z wykonawcą na dłuższą chwilę - masz jeden utwór i tyle. To już poprzednie płyty Męskiego były ciekawsze, bo każdy dostawał choć 3-4 kawałki. 

Może więc ktoś doceni chociaż nowe aranżacje (Organek za tym zdaje się stoi)? Bo z tego live to zostały okrzyki "Kraków łapki w górę" i zwykle jakaś końcówka z oklaskami. 

Światłoczułość - Jakub Jarno, czyli gdybyśmy tak mogli być razem

No to jeszcze jedna powieść, która poruszyła wiele serc (choć moje nieszczególnie). Dyskusja na temat tożsamości autora pewnie zrobiła książce sporą reklamę, trochę jednak na drugi plan zeszła rozmowa o jej wartości literackiej. Czy Remigiusz Mróz, znany dotąd z literatury rozrywkowej mógł pokusić się o napisanie czegoś innego? A czemu by nie? Przecież rzemieślniczo nie różni się to tak bardzo od pisania kryminałów, a historię mógł nosić od dawna w swoim sercu.

Zaskakująca może być dla niektórych forma jaką nadano tej historii - listów, wspomnień, myśli, które choć adresowane do tej jednej osoby którą nosi się w sercu, tak naprawdę poza jednym krótkim spotkaniem, gdy się poznali, potem nigdy się nie widzieli i samych listów też nie mogli sobie przesyłać. Jest to więc nawet bardziej pisanie do samego siebie, do jakiejś wyobrażonej, idealnej postaci, przy której mógłbym być szczęśliwa/wy...

Niestety los sprawił, że tuż po ich pierwszym spotkaniu, gdy mieli lat naście i byli sobą zafascynowani, wybuch wojny wszystko zmienił. Wioski są palone, ludzie muszą uciekać z miejsca na miejsce, każdego dnia wokół nich umierają ich bliscy, doświadczenie głodu, chłodu, niebezpieczeństwa jest tak znajome jak kiedyś słońce czy chmury. 

Jeszcze kiedyś zatańczę w deszczu - Jakub Bączykowski, czyli gdy świat w jednej chwili się rozsypuje

Ostatnie trzy książki Jakuba Bączykowskiego to dowód na to, że mężczyźni potrafią pisać książki obyczajowe, w dodatku te jego, z mocnym akcentem psychologicznym cenię sobie dużo bardziej od tego co dominuje na rynku w tym gatunku. Zwykle bowiem to trochę takie bajki, które może i mogą wzruszać, zwykle jednak prowadzą w jednym kierunku - mają się dobrze kończyć, są obietnicą księcia na białym koniu, nowego otwarcia, jakiejś przemiany po trudnych chwilach. 

Życie przecież nie zawsze takie jest, to tylko jakiś marny coach może ci obiecać że "wszystko możesz osiągnąć" i za rok będziesz milionerką, tylko musisz w to uwierzyć. W życiu nie zawsze wszystko da się naprawić, nie zawsze przyjdzie jakaś nagroda od losu za poprzednie cierpienia. Ważne jednak byśmy potrafili czasem przyjrzeć się naszemu życiu, relacjom z innymi ludźmi, po to by coś może zrozumieć i zmienić tam gdzie jeszcze to możliwe. Może przebaczyć, może przeprosić. A przynajmniej szczerze porozmawiać. Jak już się nie da z tym kimś, to przynajmniej z samym sobą. 

Długi wstęp, ale trochę tak odbieram tą najnowszą powieść i dwie poprzednie. To bardzo poruszające, życiowe historie, w których nie brak trudnych emocji. Ale nawet jeżeli autor nie obiecuje nam że wszystko dobrze się skończy, daje jednak w tym wszystkim jakąś nadzieję, że można przez różne problemy przejść. Nie tyle twardszym, szczęśliwszym, ale może po prostu pogodzonym z tym co nie do zmiany, bardziej świadomym siebie, tego jak widzą mnie inni, tego że nie muszę postępować tak jak oni chcą.

Nosferatu, czyli gdy to czego nie rozumiemy wyrwie się spod kontroli

Ostatnia notka października, Halloween, jak znalazł więc będzie miejsce na wpis, który czeka na swoją kolej już chyba ze dwa miesiące. Nie dlatego że film mi się nie podobał, ale po prostu wciąż miałem chęć albo potrzebę pisać o czymś innym. 

Niby o Nosferatu widzieliśmy już sporo historii, film Roberta Eggersa naprawdę warto docenić nie tylko za mroczny klimat i za zdjęcia, za wierność klasyce, ale też jakąś własną, nie do końca pozamykaną interpretację tej historii. To opowieść o żądzach, o pragnieniach, o otwieraniu się na tajemnicze siły, które obiecują ich realizację i o tłumieniu sił kobiecej natury z powodu jakichś norm społecznych. Dziwne sny młodziutkiej Ellen, nie biorą się przecież znikąd, a opętanie tym razem nie jest jakimś dramatem, który spada na niewinną duszę, ale raczej zaproszeniem bez przewidywania konsekwencji.  


W tym filmie jednak sama akcja schodzi trochę na drugi plan, raz dlatego że ją znamy, a dwa chwilami robi się mało pasująca do onirycznej wizji jaką dostajemy. 
To co więc zachwyca to bardziej zdjęcia, klimat, a nie całość tej produkcji. 

Zaduszki jazzowe - Agnieszka Hekiert z zespołem, czyli od Stinga po Milesa Davisa

A niech tam - warto wspomnieć o miłym koncercie w moim miasteczku, nawet jeżeli napiszę jedynie kilka zdań. Pani Agnieszka Hekiert wydała niedawno płytę, rusza w trasę z różnym programem (chyba nie tylko kwartet, ale i coś bardziej kameralnego, jest poważniej, świątecznie, również bardziej tanecznie), więc może sami będziecie mieli okazję sprawdzić jak Wam podejdą jej pomysły muzyczne.

W ramach programu zaduszkowego na pewno było bardziej melancholijnie, choć spodziewałem się jeszcze więcej zadumy i wspomnień np. o różnych artystach. Pomysł jednak był ciut inny, czyli garść piosenek własnych, kilka znanych utworów we własnych aranżacjach, przeplatanych jakimiś osobistymi historyjkami i anegdotami. Muzycznie fajnie, kontakt z publicznością niby złapany, ale moim zdaniem to słaby pomysł na dialog - bazujący nawet nie na tym, że ma coś ciekawego do opowiedzenia np. o muzyce, tylko przekonaniu, że wszyscy przyszli bo znają ją z telewizji więc może gadać byle co. Ten element więc zagrał mi średnio, nie było dobrego powiązania z muzyką, choć na pewno czuło się swobodę z jaką przychodzi jej obecność na scenie. 

Szarlatanka - Izabela Meyza, czyli niby o magii, ale jej trochę zabrakło

Trochę odkładałem pisanie o tej powieści, bo mam mieszane odczucia, ale że kończy się kolejny miesiąc Notatnika, a potem mogę jeszcze mniej pamiętać, wrzucam choć kilka zdań. 

Niewielka społeczność wiejska i jej sekrety. Jakieś zatargi, przesądy, przyzwyczajenia, ale i skrywane krzywdy - lepiej o nich nie wspominać, bo to i wstyd i nie wiadomo co mogą zrobić ci, którzy prawie niczego się nie boją. To że zrobili coś złego pod wpływem alkoholu nie powinno być wytłumaczeniem, ale tu się jakoś troszkę przymyka oko, mając nadzieję, że kiedyś opatrzność ich pokaże, że przyjdzie czas zemsty. 


Cała historia rozpoczyna się od zniknięcia lokalnej "baby" - felczerki, znachorki, zielarki, zamawiaczki, zwał jak zwał w tych społecznościach wciąż wielu jest takich, którzy uważają iż to właśnie tam należy kierować się po pomoc. Lekarz nie zrozumie tak jak ona. Gdy zniknie na ludzi pada strach, no bo jak to bez baby funkcjonować. Trzeba znaleźć za wszelką cenę. No i odpowiedzieć na pytanie co się stało - odeszła sama czy też ktoś się do tego przyczynił. 

Grupa krwi, czyli co nas łączy a co nas dzieli

Zaczyna się niczym dramat o rodzinnych tajemnicach, ale punkt do którego zmierzamy sięga dużo głębiej niż w pojedyncze losy ludzkie. Jeżeli pamiętacie moje dość krytyczne uwagi na temat "Chłopek" teatru z Legnicy i ich prób pokazania jak te dawne podziały społeczne mogą wpływać na współczesność, to teraz mam dowód na to że jednak można inaczej i dużo celniej.  

Zdecydowanie - moment do którego dochodzimy daje widzowi coś czego chyba się nie spodziewał. No bo jak to - przecież to miało być spotkanie w sprawie spadku, starcie pomiędzy tymi, którzy nieoczekiwanie dowiadują się że muszą się nim dzielić, a tymi którzy nigdy by się go nie spodziewali. 

Sprawdźmy czy da się jakoś ich "spłacić" niewielkim kosztem, a z drugiej strony jest sondowanie to na ile mogą liczyć? Wszyscy wiedzą, że to może być jakiś punkt przełomowy. Albo spełnienie marzeń i zmiana życia albo rozczarowanie i tkwienie dalej w tym co mamy. I niby nie brakuje im poczucia tego że są szczęśliwi, ale ta zmiana kusi. 

Oto rodzeństwo o którym nie wiedzieliśmy. Poznajmy się, potem jednak najlepiej rozejdźmy się do swoich dawnych światów, chyba nikt z nich nie ma złudzeń że mogą żyć pod jednym dachem...

Joe Country - Mick Herron, czyli niczym pionki na szachownicy

Mając przed sobą kolejny sezon serialu z Kulawymi końmi, jednocześnie wciąż jestem w tych historiach trochę do przodu, bo Insignis pilnuje byśmy byli na bieżąco z materiałem książkowym. 

Tym razem jednak mam wrażenie, że tom jest trochę inny od poprzednich, robi się coraz bardziej ponuro, depresyjnie i już nawet tej satysfakcji że dokopują złolom jest niewiele. Jeżeli sprawa na którą przypadkowo trafiają tak naprawdę ma zadanie przykryć brudne sprawki kogoś z rodziny królewskiej, a służby i politycy umywają ręce, to nikt nie stanie przy nich w chwili zagrożenia. Zostaną sami. A przecież są tylko "kulawymi końmi" - często bez broni, systematycznych szkoleń, nawet nie wiedząc z której strony mogą spodziewać się zagrożenia. 


Chyba nawet szef kulawych koni, Jackson Lamb, tym razem uświadomi sobie, że doszli do jakiejś ściany i że choćby dalej miał ochotę w swoim stylu rozstawiać ich po kątach, po prostu woli posprzątać i ratować to co się da.

W tej grze wszyscy agenci, a może nawet i przełożeni są niczym pionki - wydaje im się że panują nad sytuacją na szachownicy, w każdej chwili może jednak okazać się że i oni są rozgrywani, są figurami zależnymi od tych, którzy mają wpływy, pieniądze, znajomości. 

Raczej nie czytajcie bez znajomości poprzednich tomów, ale jeżeli znacie już cykl, o tych którzy z różnych powodów przestali być szpiegami i zostali przesunięci na boczny tor, będziecie mieli dużą frajdę. 

Extasy Show, czyli i po co ci dalej żyć

Najnowsza premiera w Teatrze Polonia, czyli Extasy Show w reżyserii Tomasza Mana wzbudziła we mnie mieszane odczucia. Temat na pewno ważny, forma jednak dość ekstrawagancka i mam spore obawy co do losów tego spektaklu. Dla starszych może okazać się zbyt odważny i bezpośredni, a dla młodszych niestety być może mało atrakcyjny ze swoim przesłaniem. Kto w końcu gdy jest młody zastanawia się nad tym jak czują się ludzie po przekroczeniu pewnego etapu życia? Pewnie niewielu. Ba, pewnie nawet partia która zaproponowałaby rozwiązania takie jak wymyślone przez austriacką dramatopisarkę Constanze Dennig mimo kontrowersji znalazłaby zwolenników. Jakie to przecież chwytliwe argumenty: skoro przeżyłeś już swoje życie, nie jesteś przydatny dla społeczeństwa, a raczej stałeś się "kłopotem", to przecież dla wszystkich będzie lepiej jeżeli taki ciężar będzie się humanitarnie usuwać. Niektórzy może doświadczywszy choroby, cierpienia, samotności czy biedy sami będą skłonni się poświęcić. A jeszcze jak zrobi się z tego show przed kamerami - gdy wynik Twoich testów będzie decydował o tym czy dostaniesz kolejny rok życia, to już przebój murowany. Śmierć przed kamerami staje się kolejnym elementem rozrywki dla mas. 

Brzmi złowieszczo i dość groteskowo. I tak trochę ma być. 

Żniwiarz - Gaja Grzegorzewska, czyli śledztwo jako show albo wyścig

Okładka jak z Harlequina, a treść... No cóż. Pewnie 20 lat temu by mi się podobało, dziś jednak mam wrażenie kryminałów jest tyle i poziom tak bardzo został podniesiony, że trudno nas zadowolić byle czym. A tu nielogiczności sporo, niespecjalnie trzyma w napięciu, a romans jest takiej jakości że i okładka już tak bardzo nie razi.
 
A tyle dobrego nasłuchałem się o cyklu Gai Grzegorzewskiej z Julią Dobrowolską, prywatną detektyw w roli głównej. Tyle sobie obiecywałem. 

Na plus: to się szybko czyta. A że fabuła średnio trzyma się kupy... No cóż. Pamiętajmy że jeszcze kilka dekad naprawdę spora część literatury sensacyjno-kryminalnej to były rzeczy pisane na kolanie dla kasy albo dla zabawy (jak Joe Alex) i jakość tego generalnie nie powalała. Żniwiarz pasuje do tego jak ulał. 

Jest trup, jest niewielka społeczność, która coś ukrywa, ba nawet telewizja z dziennikarzem, który jest hieną szukającą sensacji się pojawia. Jest romans, jest konkurowanie z policją, są poszlaki. Tylko sensu w tym niewiele. 

Najmilsi - Wojciech Chmielarz i Jakub Ćwiek, czyli i cóż że w Bytomiu

Znowu kilka spektakli czeka na swoją notkę, ale ponieważ środy miały być kryminalne, niech tradycji stanie się zadość. 
 
I z 5 książek, które czekają na notkę, wybieram pozycję dość zwariowaną, w sumie raczej komedię niż czystej krwi kryminał, ale ze względu na zabawę gatunkami jak najbardziej tu pasuje.  

Wojciech Chmielarz i Jakub Ćwiek już pisali wspólnie historie, żadna chyba nie była jednak tak odjechana. Wygląda to trochę tak, jakby jeden ciągnął w stronę mroku, zagadki, zbrodni, a drugi po chwili mu te pomysły torpedował w absurdalny sposób. Już, już jesteśmy przy złapaniu mordercy, a tu się okazuje że...

A nie, właśnie że nie zdradzę. Cała zabawa w tym, żeby samemu śledzić te wszystkie zwroty akcji. Powiem więcej - jeszcze więcej zabawy będziecie mieli gdy odpalicie to w wersji audio, gdzie do słuchowiska zaproszono świetne głosy (m.in. Więckiewicz, Boberek, Bluszcz w kapitalnej roli), ale i zadbano żeby różne motywy jeszcze lepiej wybrzmiały. Jeżeli ktoś mówi coś z sarkazmem, a w tle odzywa się odpowiedni motyw muzyczny, który to podkreśla, beka jest jeszcze większa. 

Chopin Chopin! czyli no gdzie ten geniusz?

W kraju powoli opada szał związany z konkursem chopinowskim (czy mi się wydaje czy w tym roku wyjątkowo dużo w mediach społecznościowych o tym było), to jeszcze zdążę opublikować parę zdań o filmie, na który wielu czekało z obawami. 


I chyba słusznie. Jakoś nie bardzo potrafimy w biografię, brakuje naszym twórcom dobrych scenariuszy i pomysłów (no dobra Bogowie czy Johny są przykładami że trochę wyjątków od reguły jest). Nie mam więc w tym przypadku pretensji do Eryka Kulma, bo robił co mógł, ładnie jednak ktoś podsumował - to nie jest film o Chopinie a o jego chorobie. Nawet muzyki wcale nie jest tak dużo jak można by się spodziewać, a chwile gdy ta muzyka tworzy magię, jest jeszcze mniej. 
Można jedynie westchnąć - no szkoda, bo pewnie długo kolejny film biograficzny nie powstanie. I tak jest lepiej niż poprzednia próba z Adamczykiem. 

Co ćpać po odwyku - Jakub Żulczyk, Juliusz Strachota, czyli czym zapełniamy pustkę

Nie planowałem tego, że przez kilka dni nie będę miał ani sił ani chęci do pisania, ale może to dobry czas by napisać o książce dość wyjątkowej. 

Niektórzy znają już podkast Jakuba Żulczyka i Juliusza Strachoty, więc pomysł na ich rozmowy na temat uzależnienia i trzeźwienia nie będzie zaskakujący. Dla innych być może tak. Warto jednak wspomnieć że to jednak nie jest przepisanie jakichś odcinków podcastu! To od nowa spisane ich refleksje na różne tematy, część pisana w formie rozmowy, a część w formie dłuższych wypowiedzi oby panów. 


Choćby ich się nie znało, choćby nie znało się podcastu, po pierwszych rozdziałach, gdy już przyzwyczaimy się do ich pomysłu na spisanie różnych przemyśleń, powoli zaczynami odnajdywać w tym sprawy być może znajome. Nie chodzi im przecież o to by się chwalić, pokazywać "o jacy mądrzy jesteśmy", a raczej pokazać tą zmianę perspektywy i zmianę życia o 180 stopni, gdy uświadomisz sobie "mam problem i chcę coś z tym zrobić".

Stara kobieta wysiaduje, czyli czy zmierzamy w dobrym kierunku?

Kiedy jako widzowie, zasiadamy przy stolikach w foyer teatru Studio odnosi się wrażenie, że jesteśmy na spotkaniu z kobietą, która opowie nam o sobie i własnych doświadczeniach. Kiedy jednak puszczają nam film sprzed lat, w którym autor – Tadeusz Różewicz oraz aktorka, Irena Jun pracują nad tekstem, wiemy, że ten spektakl będzie czymś więcej niż przypuszczaliśmy na początku. 

Z czasem okaże się, że ta tytułowa stara kobieta jest postacią wielowymiarową i wieloznaczną. To nie tylko kobieta w podeszłym wieku w realnym świecie, to także symbol Matki Ziemi, która potrafiła znieść wiele i przetrzymać różnorakie katastrofy. I z tego też powodu ten dramat trudno jest jednoznacznie zdefiniować. 

Dla jednych będzie to sztuka o przeżyciach starej kobiety, dla innych o upadku cywilizowanego świata. Dla kolejnych sprzeciw na niszczenie naszej wspólnej planety. Każda z tych wersji otrze się o upadek czy potężny kryzys/katastrofę, z którym wygra kobieca wytrwałość i nabywane latami doświadczenie.

Dziki robot, czyli by wykonać zadanie trzeba zmienić perspektywę

Piątek na propozycje familijne i tego się trzymajmy jeżeli mam na to materiał. A tym razem mam i to nie byle jaki! Wzruszyłem się na tym filmie. Wśród różnych rzeczy animowanych gdzie coraz większy nacisk jest na akcję, humor, jakieś aluzje, czasem brakuje czegoś co dawniej byśmy nazwali morałem, przesłaniem. Albo nawet jak jest to jest podane to jakoś tak, że specjalnie nie porusza. 

Dziki robot - choć przecież jest filmem o maszynie, wzruszy każde rodzicielskie serducho. Czy również dziecięce? Pewnie tak, ale to chyba właśnie dorośli docenią najbardziej wymowę tej historii, która jest pięknym traktatem o rodzicielstwie. O tym jak czasem nie jesteśmy gotowi, próbujemy nieporadnie, ale zrobilibyśmy dla swojej pociechy wszystko. A potem przychodzi ten moment, gdy musimy je wypuścić z gniazda, nie zmuszając do tego, by wiecznie tkwiły przy nas, bo nie rozwiną swoich skrzydeł. 
 
Jak to spytacie? Robot? Rodzicem?