Wzgórze psów - Jakub Żulczyk, czyli wciąga jak czarna dziura

No ładnie, u mnie ta książka przeleżała masę czasu na stosie, niedawno zacząłem ją czytać w e-wersji, bo to jednak spora cegła do noszenia, a tymczasem zachęciłem do lektury M. i nie dość, że łyknęła, że jest zachwycona, to mówi, że musi coś napisać "bo ją rozsadzi". Łapcie.
A ja dopiero po kilku miesiącach dopisuję coś od siebie.

Lubię Żulczyka, lubię jego sposób prowadzenia narracji, swoisty rytm jego prozy, lubię soczystość wypowiedzi i pełnokrwistych bohaterów (choć zazwyczaj mają w sobie mrok i nie są grzecznymi ludźmi).

„Wzgórze psów” mnie nie zawiodło, choć wiele opinii będzie negowało moją. Wręcz przeciwnie im bliżej końca tym bardziej było mi żal, że już za trochę rozstanę się z tą powieścią. Ta książka będzie budzić różne emocje, będzie budzić kontrowersje. Jednych zachwyci, innych oburzy, ale chyba nikogo nie pozostawi obojętnym. Książka reklamowana jako thriller dla mnie jest raczej powieścią obyczajową z wątkiem kryminalnym w tle.

 Podobnie jak u Łukasza Orbitowskiego w „Innej duszy” również ta książka opisuje świat małego miasteczka, gdzieś na mazurskich peryferiach, gdzie psy wyją do księżyca, diabeł mówi dobranoc, a wrony zawracają, gdzie wszyscy się znają, wszystko o sobie wiedzą, znają swoje grzechy i grzeszki, poplątane relacje rodzinne, przymykają na wiele spraw oczy, ale… nie zawsze i nie wszędzie. Świat Zyborka to świat niespełnionych nadziei, zawiedzionych miłości, animozji skrywanych latami, świat narkotyków, gangów, wszechobecnego pijaństwa, straconych pokoleń i beznadziei tak czarnej jak najpaskudniejsza noc listopadowa, ale także jest to książka o mocy (nie zawsze pozytywnej) więzów krwi, o sile rodziny, o takich zapomnianych już słowach jak honor, lojalność, sprawiedliwość.

„Lepsze jutro było wczoraj”.

Młodzi usiłują wydostać się z Zyborka, ale Zybork pozostaje w ich duszach, nie da się uciec z tej dusznej atmosfery, od tych rozmów, które oplatają człowieka jak nić pajęczyny w najciemniejszym i najbardziej brudnym kącie zapomnianej komórki; to niesie się dalej w świat. Bo miasteczko Zybork to także zło, które wyrosło z układów, przemocy, brudnych interesów i beznadziei. Ta beznadzieja jest wszechogarniająca i lepka jak błoto, jak smar, którego do końca nigdy z siebie nie zmażemy, bo nawet jak umyjemy się do czysta, to pozostanie nieznośny jego zapach na skórze. Żeby walczyć ze złem trzeba się do niego zbliżyć, otrzeć o przemoc, ubrudzić buty błotem narkotykową plwociną, uścisnąć rękę, która raniła, zawrzeć układ z wrogiem, popatrzeć w oczy zbrodni.

Ta książka wciąga jak czarna dziura.

Polecam.

MaGa

Uciec z małego miasteczka, uciec przed przeszłością, wszystkimi kompleksami, odciąć się i zacząć nowe życie. Bohater tak zrobił. A nawet więcej, bo przelał na papier całą swoją frustrację, wściekłość, żale i traumy, opisując Zybork w taki sposób, że nawet rodzice ze wstydu chcieli się zapaść pod ziemie. Książka dała mu karierę, nazwano go odważnym głosem pokolenia, noszono na rękach, zapraszano na wywiady... I nie musiał wracać do domu. Jak wielu przed nim i pewnie wielu po nim, wpadł w pułapkę sławy, pieniędzy i własnych demonów. Alkohol, narkotyki pociągnęły na dno, a w sobie wciąż nie mógł znaleźć nowych słów, nowych tematów, na tak oczekiwaną nową powieść.
Gdyby nie Justyna, Mikołaj by tego nie przeżył. Ona wyciągnęła go z dnia, zaopiekowała się i otworzyła przed nim serce. Dziś jednak coraz bardziej czują, że więcej ich dzieli niż łączy. Wieczna pogoń za tym, by życie wypełnić czymś więcej niż kanapą i telewizorem, często kończy się porażką, goryczą i kłamstwami. A oni nawet nie potrafią się do tego przyznać. Znowu uciekają, tym razem by zaoszczędzić na życiu, przetrwać choć kilka trudnych miesięcy i pozbierać się na nowo - Mikołaj ciągnie ich oboje z powrotem do Zyborka. Czeka ich konfrontacja z jego rodziną, z dawnymi znajomymi, sąsiadami, ale przede wszystkim z wydarzeniami, którymi to miasteczko żyje od dawna, które niszczą ludzi, sprawiają że nawet co którzy wyjeżdżają, nie potrafią znaleźć spokoju.
Thriller, powieść psychologiczna, dramat. Mieszanka naprawdę wybuchowa. Przerażająca, mroczna i destrukcyjna.
Żulczyk pokazuje bowiem jak ludzie potrafią nie tylko ranić innych, ale i niszczyć samych siebie, pozwalając na to by urazy, zawiść, ambicje, czy nienawiść trawiły ich jak rak od środka. To obraz środowiska małego miasteczka, w którym ludzie czasem wolą sami dochodzić sprawiedliwości lub poddają się, nie licząc na to, że ktoś im ją zapewni. I na tym poziomie to thriller, walka z mafią, układami, obojętnością. Ale "Wzgórze psów" to także świetne portrety psychologiczne, pełne emocji, różnych wewnętrznych demonów, ludzie połączeni bardzo skomplikowanymi relacjami. Jednych wciągnie jedna warstwa, innych zachwyci ta druga (ja też do nich należę).
Ktoś mógłby pytać: ile w bohaterze i jego zmaganiach z samym sobą, kryzysem twórczym, samego autora. Warto jednak zobaczyć to szerzej - jako portret pewnego pokolenia, które już w wieku 30 lat często czuje się wypalone i stojąc przy swoich rodzicach wygląda na przegranych. Wydawało im się, że będą żyli lepiej, pełniej, że wiedzą co w życiu jest najważniejsze. A potem nawet wstyd im wracać i popatrzeć w oczy. Z jednej strony wciąż czują niechęć, może noszą jakieś urazy, ale sami doświadczyli tego, że ich młodzieńcze ideały i bunt okazały się śmiechu warte.
Jedna z najlepszych powieści polskich jakie czytałem od lat, świetna literacko, wciągająca, żywa, zachwycająca klimatem i zmuszająca do refleksji. M napisała, że "Wzgórze psów" jest trochę jak czarna dziura i to bardzo trafne określenie.   
R.