Dziewczynka w trampkach, czyli znaj swoje miejsce

Chyba pierwszy film długometrażowy nakręcony przez reżysera - kobietę z Arabii Saudyjskiej. Choćby dlatego jest wart uwagi. Haifaa’y Al-Mansour robi pewien wyłom w kulturze, która zabrania kobietom tak wielu rzeczy (nawet prowadzenia samochodu), naraża się w swoim kraju na krytykę, choć przecież jej film nie jest jakimś antyreligijnym manifestem. Gdzieś delikatnie, podskórnie opowiada on o problemach z jakimi zmagają się w krajach Islamu kobiety, pokazuje ich dylematy, ale nie namawia przecież do odrzucenia wiary i tradycji. Z delikatnością, z humorem i poprzez uczynienie z głównej bohaterki rezolutnej dziesięciolatki, przekazuje nam coś ważnego, mówi o potrzebie zmian, mając nadzieję, że będą one możliwe w ramach dialogu.

Wszystkie kobiety i już nawet małe dziewczynki muszą "szanować się", czyli pilnować aby przypadkiem nie stać się obiektem spojrzenia, zaczepek. W tej kulturze cała wina spada na nie, a nie na mężczyzn. Nawet jeżeli facet kocha swoją wybrankę (lub córkę) i w domu nieba by przychylił, obsypał wszelkimi dobrami, nigdy nie pozwoli na to by w przestrzeni publicznej sprzeciwiły się nakazom i zwyczajom. I często same kobiety nie chcą tego robić. Tylko jak pracować, jak funkcjonować, jeżeli we wszystkim zależne są od mężczyzn (choćby transport)? Wadjda ma o tyle lepiej, że jej samotne wyjście jest akceptowane - w drodze do szkoły musi jedynie pilnować by zasłaniać włosy chustą, ale w końcu to jeszcze dziecko.

I nawet ona mocno już doświadcza tego, że nie ma równych praw. Chciałaby jak jej kolega - jeździć na rowerze, marzy o własnym kolorowym jednośladzie, aby móc się ścigać na ulicach. Gdy jednak wspomina o tym dorosłym, wszyscy stukają się w głowę. Tu nawet edukacja jest częścią pewnego systemu mocno wpychającego w szablon zakazów i nakazów. Tu nawet noszenie trampek odbierane jest jako przejaw buntu i coś niemoralnego.     

To film przede wszystkim o tym by nie rezygnować z marzeń, by się poddawać z obawy, że ktoś stanie ci na drodze. Rezygnacja z tego co nas ważne, do czego czujemy że mamy prawo, nigdy nie przyniesie nam szczęścia. 

Polecam do obejrzenia. Nie tylko ze względu na pewną egzotykę. I nie tylko kobietom.