Przeszłość, czyli nie potrafimy ze sobą rozmawiać

Po raz kolejny oglądając kino irańskie, mam wrażenie jakbym sięgał po tematy i sposób opowiadania z naszego kina moralnego niepokoju. Asghar Farhadi sprawia wrażenie jakby snuł wciąż tę samą opowieść, pokazywał zmieniających się ludzi w ich małych i wielkich dramatach codzienności. Ale nie tylko on - za chwilę będę pisał o kolejnej premierze z Iranu i znów pewnie wróci część refleksji. 

Człowiek i jego wybory, odpowiedzialność za każdy gest, słowo, konsekwencje, których nie jest w stanie przewidzieć, życie ze sobą i obok siebie. Niektórzy porównują to do Kieślowskiego i pewnie coś w tym jest. Cechą wspólną ich filmów jest to, że pozostawiają z pytaniami. Ważnymi.

To nie jest kino do popcornu i coli. To obrazy, które się smakuje, bo emocje, słowa, twarze (to spore wyzwanie dla aktorów) i gesty tworzą całą fabułę. Czasem nawet milczenie może wiele znaczyć, więc nasza uwaga musi być skoncentrowana.

Chodź akcja dzieje się w Europie, gdzie wydawałoby się już mało kto myśli o wartościach i mało kogo interesują dylematy moralne (bo każdy robi co chce i w nosie ma rodziców, dzieci, małżonka, obowiązki, konwenanse, zakazy itd.), Irańczyk pokazuje nam rzeczy wydawałoby się proste, mało interesujące, a przykuwają one nas do ekranów lepiej niż kino akcji. Co z tego, że bohaterami są imigranci, którzy wychowali się w innej kulturze - jak widzimy powoli i oni wtapiają się w nasz świat i coraz bardziej pogrążają w naszych problemach. Konflikty, zdrady, rozwody, problemy z dziećmi, pytania o to czy da się naprawić błędy... To przecież sprawy jak najbardziej uniwersalne.

Raptem kilkoro bohaterów. Kobieta, która próbuje zacząć nowe życie, z nowym partnerem, choć ten tkwi emocjonalnie jeszcze przy chorej żonie, jej dawny mąż, który przylatuje na jej prośbę, by pozałatwiać formalności, ich dwie córki, z których starsza nie może pogodzić się z decyzją matki i wreszcie synek mężczyzny, który też nie potrafi zaakceptować dokonujących się zmian. Ileż napięcia i emocji reżyser potrafił wydobyć z tego prostego układu i z grających aktorów. 

Można do siebie mówić, być ze sobą, a tak naprawdę nie rozmawiać, wciąż nie powiedzieć tego co gdzieś głęboko ukryte w sercu.

Co tu dużo gadać - kino niełatwe, ale fascynujące. I choć Przeszłość może nie robi aż tak wielkiego wrażenie jak choćby Rozstanie, ale wciąż robi wrażenie.