Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach, czyli warto mieć kierunkowskazy

Minęło 15 lat i choć może i sama nazwę Fundacji ABCXXI nie wszyscy kojarzą, to chyba nie ma nikogo, kto by nie słyszał o jej działaniach, np. akcji Cała Polska czyta dzieciom. A ja nawet pamiętam pierwsze działania Pani Koźmińskiej, bo byłem na konferencji Jak Kochać Dziecko, gdzie jej fundacja miała źródło. 

Swój jubileusz Fundacja świętuje dość wyjątkowo, bo do listy różnych wartościowych książek, które zwykle poleca dla dzieci i młodzieży, dokłada wraz z wydawnictwem Prószyński kolejną. I to bardzo dobrą. I mądrą!

W dzisiejszych czasach bardzo potrzeba nam właśnie takich pozycji. No, owszem niech tam sobie królują na listach bestselerów różne mapy, książki edukacyjne o cipkach, siusiakach, o tym co pod ziemią, pod wodą itp. I o kupie też. Ale kurcze, coraz bardziej te dzieciaki i młodzież zagubione są nie tyle w świecie wiedzy, co raczej w świecie wartości. Nie rozumieją elementarnych pojęć, skupieni są często na czubku własnego nosa, brak im empatii, a rodzice i nauczyciele, zagonieni w zapewnianiu innych potrzeb dziecka, nie mają czasu na to by o tym rozmawiać, by tego uczyć. A wielka szkoda. 

Tak książeczka może być świetną pomocą do takich rozmów. Sześciu autorów (w tym Andrzej Maleszka) w 15 opowiadaniach o wartościach. 

Gdy myślimy o tym jak dorośli rozmawiają z dziećmi o tym co ważne, najczęściej mamy w głowie obraz kogoś kto je dobrotliwie poucza, robi wykład albo kazanie i posługuje się przykładami jakby zupełnie nie z ich świata. W „Gorzkiej czekoladzie...” na szczęście nic takiego nie ma miejsca: nie jest ani nudno, ani zbyt sucho i dydaktycznie. Opowiadania napisane są bardzo żywo, osadzone w realiach zrozumiałych dla młodych ludzi, często to właśnie ich rówieśnicy są bohaterami, którzy muszą sami nauczyć się tego co ważne i potrzebne w życiu. Humor, konkretne przykłady sytuacji znanych ze szkoły, osiedla, najbliższego otoczenia i zero nachalnej dydaktyki. To się naprawdę udało. Skoro dorosły czyta to z przyjemnością, bez poczucia, że ktoś podchodzi do młodych zbyt infantylnie, czy też sztywno, bez zażenowania, to znaczy, iż jest dobrze!

Każde z opowiadań ma w sobie „to coś”, co sprawia, że pochylamy się nad konkretnymi sytuacjami, problemami i razem z bohaterami zastanawiamy się nad tym co jest dobre, a co złe. Koledzy namawiający do czegoś złego, kłamstwa, samotność, kłopoty finansowe, wyśmiewanie przez innych, brak odwagi by kogoś bronić – to przecież może spotkać prawie każdego nastolatka i to wcale nie tak rzadko. Często wydaje się wtedy, że jest się samemu, nie mamy kogo poprosić o pomoc, idziemy za jakimś impulsem, nie myśląc o konsekwencjach. W tych tekstach natomiast na konkretnych przykładach możemy powiedzieć: to nie jest tak, że wybory są równoważne, wyraźnie widać lepszą drogę, na której nie krzywdzimy innych i siebie.

Piętnaście opowiadań. Piętnaście wartości. Szacunek. Życzliwość. Uczciwość. Odpowiedzialność. Odwagę. Samodyscyplinę. Pokojowość. Sprawiedliwość. Wolność. Przyzwoitość. Optymizm. Przyjaźń. Solidarność. Piękno. Mądrość. To co w życiu najważniejsze. A może wspólnie ze swoimi/zaprzyjaźnionymi dziećmi odkryjecie jeszcze jakieś inne wartości, o których warto by napisać opowiadanie? Ba, może razem je nawet napiszecie? Bo „Gorzka czekolada...” nie tylko fajnie się czyta, skłania do refleksji, ale inspiruje do rozmawiania.

To teksty nie tylko zabawne, ciekawe, ale i mądre, dlatego warto na ten zbiór zwrócić uwagę. Szczególnie dedykowany jest dla czytelników w wieku 11-15 lat, ale większość można podsunąć i młodszym.

A jutro podsumowania książkowe roku 2016