Ślepa wierzba i śpiąca kobieta - Karuki Murakami czyli wciąż nieprzekonany

Drugie spotkanie z tym pisarzem. I z jednej strony nadal mam ochotę szukać jego kolejnych książek, z drugiej jakoś nie powala na kolana. Pocieszam się tym, że podobno nie czytałem jeszcze tego co najlepsze. Tym razem w ręce wpadł mi w ręce zbiór opowiadań gromadzący twórczość z różnych okresów i lat. Trudno doszukać się jakiejś jednej myśli przewodniej czy podobieństw - może to, że większość bohaterów to osoby w podobnym wieku (najczęściej mężczyźni) 30-40 lat, może to, że są przeciętni, a może to, że bardzo czesto przebija się w tych opowiadaniach samotność... A klimat? Forma? Rodzaj literacki? To właśnie jest najbardziej zabawne, bo we wszystkich pomysł jest dość podobny - nie ma zwykle linearnie rozwijającej się akcji, jakiegoś początku, rozwinięcia, końca, to nie proste opowiadanka gdzie znajdziemy na końcu morał czy rozwiązanie zagadki.
Jest za to pewnego rodzaju tajemnica, budowana czasem przez sięgnięcie po jakieś elementy ze świata ponadnaturalnego. Czasem duchy, czasem jakieś znaki, przeplatanie się świata realnego i wyobrażeń, mieszanie się czasu i przestrzeni. Momentami robi się zaskakująco, momentami jednak bardzo banalnie. Pewne metafory, niespieszne budowanie napięcia, sięganie do wspomnień, zwierzeń ludzi realacjonujących pewne zdarzenia po kilku opowiadaniach zaczynają trochę nużyć, przestają być takie świeże. I nawet pewien specyficzny klimat magiczno-realistyczny, odwoływanie się do spraw "ważniejszych" niz codzienne zabieganie, jakichś punktów zwrotnych w życiu, przestaje tak fascynować, zaczynamy zdawać sobie sprawę z powierzchowności tej "głębi". Bo podobne rozwiązania można spotkać i w tomikach horroru, fantastyki. Ba, nawet klimat podobny.
To co może się jednak podobać u Murakamiego to trochę dla nas egzotyczni bohaterowie. Inna kultura, inny świat i natychmiast podchodzimy do nich jak do kogoś dużo ciekawszego niż sąsiad, nawet gdyby o naszym sąsiedzie powstało równie ciekawe opowiadanie. Zabiegani, zamknięci w sobie, często udający przed otoczeniem kogoś innego niż są naprawdę, samotni, nawet w realacjach nie bardzo potrafiący się otworzyć, mało szczęśliwi i znajdujący szczęście w bardzo zaskakujący sposób - otwierając się na "inną rzeczywistość" - są ciekawi bo doszukujemy się w nich potwierdzenia różnych swoich wyobrażeń o tej kulturze i nacji... Obawiam się, że to równie udana bajka jak odmalowywanie wszystkich Polaków jako złodziei, kombinatorów i pijaków.  

Groteska, obsesje, fantazje, lęki, głębokie uczucia (zawsze przyżywane w samotności), przeznaczenie albo przypadek. I podane na rożne sposoby, bo na upartego można znaleźć tu i kryminał, horror, powieść psychologiczną czy egzystencjalną, a nawet zabawy skojarzeniami bliższe poezji niż prozy. 
To trochę zabawa z czytelnikiem, w którym wychodząc od rzeczy banalnych zmierzamy w kierunku prawie nie do odgadnięcia - nieraz siedziałem po zakończeniu opowiadania i zastanawiałem się: dlaczego u diabła właśnie tak. Może dlatego japończyk niektórych tak fascynuje? Bo świat, który tworzy w swej prozie nie jest przewidywalny? Mamy siedzieć i analizować jego twórczość doszukując się symboli i interpretacji?
Na pewno jego wyobraźnia jest przebogata, świetnie potrafi opowiadać o całej scenerii róznych zdarzeń (prawie wyobrażamy sobie rożne rzeczy, ubiory, kolory, a nawet prawie dotykamy emocji)... Ale czy jest wielkim pisarzem? Cóż będe grzebał dalej w jego prozie aby to sprawdzić.
Bo ten zbiorek jakoś mnie nie poruszył jako dzieło wyjątkowe.

wcześniej tego autora: O czym mówię kiedy mówię o bieganiu