12, czyli ten sam temat tym razem po rosyjsku

Skoro tvp przypomina ten film, jak tu przegapić okazję by o nim napisać ? Warto zobaczyć choć z góry trzeba zastrzec, że to kino specyficzne i nie każdemu przypasuje. Często mówi się, że Nikita Michałkow zrobił remake klasycznego i genialnego "Dwunastu gniewnych ludzi". Ale mimo, że sam pomysł jest identyczny - 12 przysięgłych z różnych warstw społecznych musi zadecydować o winie lub niewinności młodego człowieka, który został oskarżony o zamordowanie swojego przybranego ojca - to film jest raczej okazją do pokazania wspólczesnej Rosji i dylematów z jakimi zmaga się jej społeczeństwo. Każdy z przysięgłych jest różny - od wykształcenia, przez dochody, aż po podejście do życia, do kraju, do historii i do przyszłości. A ma to również wpływ na to jak oceniają całą sprawę i podejrzanego. Bo jest nim 18-letni chłopak z Czeczenii, a jego zamordowany ojczym był oficerem Specnazu, który prowadził działania wojenne na terytorium tego kraju.

W filmie Sidneya Lumeta praktycznie nie wychodzimy z jednego pokoju - mimo to trzyma w napięciu do samego końca. Tu cała sprawa zabójstwa - choć interesująco uzupełniana zdjeciami z przeszłości jest tylko pewnym tłem. Oś filmu stanowią bowiem dialogi pomiędzy naszymi 12-oma bohaterami oraz ich monologi dotyzące współczesności - życia w Rosji, problemów i lęków przeciętnego człowieka. Gdy tak w sali gimnastycznej (bo w sądzie miejsca nie ma) siedzą zamknięci od początku trochę przeczuwamy finał, ale mimo to z przyjemnością ogląda się ich spory, nawet czasem bardzo ostre.

Nikita Michałkow z góry przygotował dla siebie w tym spektaklu wiodące miejsce - gra tu jedną z ról, to on często podważa stereotypowe oceny i podważa kolejne poszlaki. W finale przygotował swojej postaci nawet rozwiązanie prawie z kina amerykańskiego - najpierw poddał w wątpliwość wszystkie rozwiązania jako niosące za sobą ryzyko krzywdy dla młodego chłopaka, potem zafundował happy end. Ale nie jest to film jednego aktora - wszyscy są równie dobrzy i mimo, że nie ma tu fajerwerków, akcji, a wszystko oparte jest na dialogach - film naprawdę jest dobry. Opowieści, czasem anegdotyczne, czasem bardzo gorzkie o tym jak wygląda życie we współczesnej Rosji stanowią o klimacie tego filmu. 

Gdyby oglądać go tylko jako remake - to byłoby nędznie. A tak? Nawet jeżeli pomysł był wtórny Rosjanie wykorzystali go naprawdę ciekawie.   

trailer

ps. reżyser nazwał ten film "Dwunastu" rezygnując z dookreśleń a mi przyszła do głowy zabawa - jak ten film mozna by zatytułować w zalezności od tego w jakim kraju byłby kręcony i jaka nacja byłaby reprezentowana w gronie przysięgłych. 12 zgorzkniałych ludzi? Zmęczonych? Zadufanych? Obojętnych?

możesz zobaczyć także: Cud albo 9 kompania