Łauma, czyli mroczna bajka i jeszcze parę słów o nagrodach Nike

Rzadko kiedy piszę o komiksach - nie czuję się ani znawcą, ani wielkim fanem. Ale gdy wpadnie mi coś w ręce wartego uwagi, potrafię docenić nie tylko włożoną pracę, ale i pomysł. Komiks już dawno przestał być prostą obrazkową dla dzieci. Nie wierzycie? Zobaczcie Łaumę. Co prawda w księgarniach o to trudno, bo nakład się skończył, ale oto book rage ruszyło z kolejnym pakietem - oni wybrali kilka ciekawych pozycji, Ty płacisz tyle ile uważasz. I tym razem są to właśnie komiksy. Korzystajcie - zostało jeszcze 7 dni. 

„Łauma” jest opowieścią o małej dziewczynce - Dorotce, która wyprowadza sie z dużego miasta i jedzie na wieś, do domu babci.Historia jest opowiada z jej punktu widzenia, ale to na pewno nie jest bajka tylko dla dzieci - co prawda one teraz też lubią, żeby było tajemniczo i mrocznie, ale mam wrażenie, że wszystkie smaczki, ten klimat, mieszankę magii dzieciństwa, lęków i magii Suwalszczyzny, docenią głównie dorośli.
  

Dorotka z rodzicami mieli wpaść tylko z odwiedzinami do babci. Gdy jednak okazało się, że ta nie żyje i zostawiła im do opieki dom, rodzina podjęła niełatwą decyzję o zmianie miejsca zamieszkania. Dla dziewczynki oznaczało to nie tylko zmianę szkoły, środowiska, przyzwyczajanie się do nowych warunków, ale też i spotkanie z Nieznanym. Wykorzystanie przez autora, czyli Karola "KRL" Kalinowskiego podań ludowych, podań i przesądów, gdyby było "na poważnie" pewnie byśmy potraktowali to jako rzecz edukacyjno-socjologiczną. Ale gdy zestawia się to wszystko z dziecięcą naiwnością, otwartością i chęcią naprawiania świata małego dziecka, cała historia nabiera życia i magii. Łauma porywająca i zjadająca dzieci, Perun, leśne i domowe duchy, szeptuchy wydają się nieodłączną częścią tych wzgórz, lasów i pól. Wreszcie coś naszego, a nie tylko jakieś nawiązywanie do popkultury zza Oceanu.

Nic dziwnego, że historia zwróciła uwagę i została przeniesiona już nawet na deski teatru (warszawskie Studio). Nie wiem jak wyszło to tam, ale w komiksie podobało mi się bardzo. Nie tylko sama historia, ale i fajny pomysł na kompozycję rysunków, na kreskę - czasem wystarczył jakiś prosty detal, fragment tła, a treść nabiera jakiegoś ciekawszego znaczenia... 

A można pokazać i dzieciom, bo nie straszy i nie epatuje drastycznością, nawet odrobina humory się znajdzie. Niegłupie i sympatyczne.   komiks roku 2010


*******************************
 Wkurzyłem się i nie potrafię się powstrzymać, żeby nie skrobnąć choć kilku słów komentarza po wczorajszym wręczaniu nagród Nike.

Od razu zaznaczam, że nie chodzi mi nawet o samą książkę (moim zdaniem przekombinowaną: Ciemno, prawie noc to moja refleksja po jej przeczytaniu). Nie chodzi nawet o sama nagrodę i środowisko jakie ją przyznaje (trudno GW uznawać za pismo literackie, choć ma aspiracje kreować opinię również na tym polu).

Chodzi i tylko o to co dzieje się przy okazji wręczania nagród - tu cytat:

O nominowanych książkach Michnik powiedział: - Widzę w nich taki znak sprzeciwu w stosunku do tego, co się wdziera do naszego życia publicznego. W stosunku do agresji, głupoty, niegodziwości. Są dwie Polski - literatury i religii "smoleńskiej". Jako zwolennik polskiej literatury, dziękuje bardzo!

Cały tekst tu

Ocenę książek pozostawmy czytelnikom i krytykom, ale nie mieszajmy do tego polityki. Michnik i jego środowisko po raz kolejny udowadnia (np. po różnym dorzynaniu watah, szczuciu lewackich bojówek na marsz niepodległości), że podział Polski rzeczywiście się pogłębia. Ale i on się do tego przyczynia. 

To i ja dokonam podziału. Są dwie Polski - literatury, czytelników, ludzi inteligentnych i Polska polityków, którzy wszystko chcą wykorzystać do własnych małych gierek.