Śniadanie z Sokratesem, czyli rozważania o życiu codziennym

Kolejna rozdawajka - książka czyta się nieźle i jeżeli tylko lubicie takie rozważania i nie lektury z fabułą, zapraszam do rozdawajki. Poniżej zamieszczam krótką notkę swoją oraz tekst reklamowy  od wydawnictwa. Książkę wydaną przez Carta Blanca otrzymałem od firmy Alecs Red House.
By ją otrzymać wystarczy, że wyrazicie chęć zdobycia książki (anonimowych jak zwykle proszę o e-maile) pod tym postem. Czas do niedzieli.
Chociaż miałbym dla Was propozycję. Zabawmy się w sprawdzenie naszej wiedzy na temat filozofii i słynnych myślicieli :) Czy znamy ich tylu by wypełnić cały alfabet? Podrzucajcie swoje propozycje, a ja będę systematycznie uzupełniał listę - można po kilka propozycji do każdej literki. Ja zaczynam od A.

---

Filozofia kojarzy nam się głównie z mało strawnymi teoretykami, którzy dzielą włos na czworo, szukają kota w ciemnym pokoju, próbują znaleźć na wszystko definicję i wyjaśnienie. Może powodem jest niewielka ilość przystępnych publikacji, która pokazywała by sens stawiania pytań "dlaczego", pewnie jeszcze bardziej brak ludzi, którzy z pasją by o tym młodym ludziom opowiadali - nie tylko o historii filozofii, ale właśnie o próbie wyjaśniania świata w którym żyjemy obecnie. Gdybyśmy zarażali młodzież umiejętnością stawiania pytań, szukania odpowiedzi, kierowania się refleksją przy podejmowaniu różnych wyborów - pewnie tych sterotypów w ocenie filozofii byłoby mniej.
Raz na jakiś czas na naszym rynku wydawniczym pojawiają się pozycje lekkie i popularne, które mają przybliżyć i oswoić czytelnikom to zagadnienie. Umiłowanie mądrości mogliśmy już kiedyś rozważać przy odniesieniu do Kubusia Puchatka, życia górali, czy funkcjonowania zwierząt w stadzie... "Śniadanie z Sokratesem. Filozofia na talerzu" Roberta Rowlanda Smitha wpisuje się właśnie w ten nurt popularyzacji.
To co może zaskakiwać to pomysł by wpisać odniesienia do filozofii nie do jakiejś lektury, cytatów, ważnych wydarzeń, ale do rytmu zwyczajnego dnia przeciętnego człowieka. Pobudka, śniadanie, droga do pracy, kąpiel, urlop, oglądanie telewizji, lunch z rodzicami, kłótnie czy seks. Okazuje się, że wszystko może stać się inspiracją do rozważań nad sensem istnienia, świadomych wyborów i ukazania różnych wartości i zagadnień w zupelnie nowym świetle. Żadna nawet z prostych czynności nie jest przecież wolna od pewnych dylematów, dodatkowych znaczeń, nie do końca artykułowanych czy przemyślanych celów, wpływów, kosztów. Czyta się to naprawdę fajnie, choć od razu musze zaznaczyć, że nie wszystkie rozdziały udało się wypracować równie ciekawie (jednym z moich faworytów jest rozdział o czytaniu książek), w niektórych wyszło troche mętnie.   
Autorowi na pewni nie brak erudycji i poczucia humoru (ale w końcu jest nie tylko pisarzem, alerównież wykłada i prowadzi programy telewizyjne). Czuje się, że to gawędziarz, który spokojnie może łączyć klasyczną myśl filozoficzną z psychoanalizą, psychologią humanistyczną, elementami religii, bohaterami popkultury, tak abyśmy różne zagadnienia lepiej zrozumieli, bawi się cytowaniem różnych poglądów, definicji i zestawia je czasem w zaskakujący sposób. Kolejne rozdziały - felietony nie są długie, można więc porcjować sobie całość, a napisane to jest lekko i bez nadużywania trudnego do przyswojenia dla laika słownictwa.     

Czy mam jakieś, ale do tej pozycji? Jeżeli coś mnie denerwowało to może żarty i instrumentalne cytowanie w niektórych fragmentach refleksji autora nawiązaujących do religii. Kilka razy odniosłem wrażenie, że autor bawi się różnymi myślami kompletnie wyrwanymi z kontekstu i stawia je na równi z koncepcjami naukowymi tylko po to by je ośmieszać. Nawet jeżeli przekazywanie pewnej tradycji i wartości w religii moża potraktować jako element zmieniający społeczne myślenie, fukcjonowanie ludzi to trudno go przecież rozpatrywać w oderwaniu od tego co dla ludzi wierzących jest źródłem tych wartości (bo przecież nie tylko rozum jak w filozofii). Można znaleźć trochę takich sfomułowań, które mogą dziwić np. czemu droga krzyżowa kojarzy się autorowi jedynie z histerycznością. W niektórych fragmentach książki mam też wrażenie, że autor dobierał sobie różne teorie trochę na siłę, wyszlo nieszczególnie i tu nawet nie chodzi o zawiłość wywodów, ale o wybiórcze traktowanie różnych myślicieli i ich poglądów. Sprawia to wrażenie momentami wariacji na zadany temat, ale pisanych ad hoc i niedokończonych.
Całość jednak to ciekawa intelektualna zabawa - nie tylko dzięki przypominaniu sobie różnych postaci, teorii, ale bawiąc się sposobem w jaki autor wykorzystuje je zestawiając z naszą codzianną rutyną - od jazdy komunikacją miejską, planowaniem urlopu, prysznicem, czy wręczaniem rachunku przez kelnera.
Oczywiście to raczej nie tyle kompendium wiedzy, ale raczej przystawka, która ma zachęcić do dalszych poszukiwań i przede wszystkim pokazać, że filozofia nie musi być nudna i oderwana od życia. Więc nawet jeżeli podobnie jak mi po lekturze po kilku tygodniach niewiele Wam w glowie zostanie, warto zobie np. wyciągnąć bibliografię, którą dołączył autor na końcu.

Kogo zainteresuje książka może zainteresuje też ta inicjatywa

  

Robert Rowland Smith w „Śniadaniu z Sokratesem” zaprasza czytelnika na filozoficzną ucztę. Na czytelników czeka  nie tylko tytułowe śniadanie, ale spory posiłek złożony z wielu dań. Z pomocą kolejnych myślicieli i filozofów, Smith zastanawia się nad sensem kolejnych codziennych aktywności: wstawania, drogi do pracy, samej pracy, jedzenia, czytania, oglądania telewizji, zakupów, kąpieli, seksu, kłótni z partnerem, lunchu z rodzicami, snu itd. W ten sposób odkrywa, jak dużo wielkie umysły miały do powiedzenia na temat naszych powszednich dylematów. Czytelnik zaś ma szansę dostrzec, że filozoficzne idee nie są alchemiczną recepturą dla wtajemniczonych. Smith nie ma bowiem ambicji przedstawienia całych systemów filozoficznych, a jedynie przywołuje odpowiednie koncepcje - takie, które mogą posłużyć zrozumieniu analizowanej sytuacji. Dzięki temu możemy zobaczyć zaskakujący sens tego, co robimy, a znajdując odpowiedzi na niektóre dręczące nas pytania, możemy zdecydować, na co w życiu warto poświęcić energię, a co ominąć z pełnym satysfakcji uśmiechem.

a oto i nasz lista sprawdzająca ilu znamy sławnych myślicieli

A Awicenna, Arystoteles, św. Anzelm, św. Augustyn, Aureliusz Marek, Anaksagoras

B Bacon, Berkeley, Bauman Zygmunt, Budda,

C Cyceron, Camus

D Diogenes, Darwin, Demokryt, Derrida

E Epikur, Engels

F Fromm, Feuerbach, Fichte

G Galileusz, Gandhi

H Heraklit, Hobbes, Hume, Hegel

I

J Jones John Robert, Jung

K Kartezjusz, Kierkegaard, Kołakowski, Kant

L Leibnitz, Locke, Lao-Tse

M Marks

N Nietzsche, Newton 

O Ockham,

P Pascal, Plutarch, Platon, Pitagoras, Plotyn

R Rusell Bertrand, Rosseau

S Sokrates, Spinoza, Szyszkowska, Schopenhauer

T św. Tomasz, Tatarkiewicz, Tales z Miletu, Tishner

U

W Wittgenstein Ludwig,

Z Zenon z Kiton, Zenon z Elei