Tatulo - Joyce Carol Oates, czyli zęby zacisnąć i doczytać do końca

Gdy odbierałem z biblioteki książkę wybraną przez moje drogie koleżanki jako lekturę na DKK, usłyszałem, że tym razem to coś dla ludzi o mocnych nerwach. I coś w tym jest. Trudno bowiem czytać na chłodno, na spokojnie o rzeczach bolesnych, okrutnych, gdy wydaje się, że autorkę bardziej interesuje mroczna strona psychiki sprawcy, niż empatia dla ofiary. Ta ostatnia i owszem, jest dla pisarki ciekawa, ale raczej po to by pokazać bezradność, przywiązanie do oprawcy, zagubienie. A ty czytelniku zgrzytaj zębami, zaciskaj pięści i klnij. Możesz pomarzyć o dobrym zakończeniu, w którym wszystkie krzywdy można zaleczyć, traumę zapomnieć.
Pod tym względem ta lektura jest naprawdę niełatwa. Nawet jeżeli czytać o takich historiach, to jakoś cały czas jesteś z ofiarą, wiesz, że cierpi fizycznie, ale broni się psychicznie, że kombinuje by się uwolnić. A tu tego nie ma. Dzięki temu jesteśmy dalsi może od szczęśliwych bajek, ale bliżsi prawdy i zrozumienia skomplikowanych mechanizmów jakie wiążą się z porwaniem i długoletnim przetrzymywaniem. Szczególnie jeżeli ofiarą jest małe dziecko.



Pedofilia zawsze budzi w nas obrzydzenie, wściekłość i lęk. O nasze dzieci, ale i o cudze. Na samą myśl... No właśnie, gdyby tylko można było samemu wymierzać sprawiedliwość. Tu oprawca nie tylko porwał i skrzywdził sześcioletniego chłopca, ale w dodatku latami manipulował jego psychiką, tak by zapomniał o dawnym życiu, by przywiązanie okazywał jedynie jemu. To przeraża jeszcze bardziej niż fakt iż zrobił sobie z niego niewolnika.  
Joyce Carol Oates pokazuje nam sposób myślenia sprawcy, jego bezczelność i bezwzględność, ale próbuje przybliżyć nam również to co przeżywają pozostałe ofiary dramatu - chłopaka, który wychował się praktycznie bez kontaktów z rówieśnikami, cały czas poddawany "tresurze", no i jego rodziców, którzy sześć lat czekają na jakikolwiek znak...

Niby nie ma tu jakiegoś wielkiego epatowania przemocą, ale i tak ciarki chodzą po plecach. Mocna rzecz. A na wysoką ocenę lektury wpływa również zakończenie. Za to szczególne brawa! Tak łatwo byłoby zakończyć scenę uściskami i łzami.