Sztuka płakania, czyli od miesiąca nie mogę zapomnieć

Nie mogąc się na razie doczekać Dyskusyjnego Klubu Filmowego u siebie, zacząłem zaglądać po sąsiedzku - nic tylko im pozazdrościć: i dużej grupy ludzi z zapałem i sponsorów, dzięki którym wszystko jest za free. A seanse coraz częściej i to przy pełnej sali (około 50 osób albo i więcej), mimo że repertuar niełatwy. Tym razem trochę zabrakło mi dyskusji po filmie (a jest jej wart), ale to pewnie ze względu na inne inicjatywy, które działy się równolegle w budynku. Publika raczej wiekowa, ale może i właśnie dzięki temu dyskusje mogą być bardzo interesujące... Pewnie będę do Pruszkowa jeszcze zaglądał! Za dwa dni puszczają: Musimy porozmawiać o Kevinie (kto nie widział niech żałuje i natychmiast szuka możliwości nadrobienia!).

Czemu uważam, że o tym "Sztuce płakania" warto by było porozmawiać? Wszystko przez historię, którą opowiada.

Widziany oczyma jedenastoletniego chłopca obraz relacji rodzinnych z początku może wydawać nam się nawet lekko komediowy. Wszystko w domu kręci się wokół ojca - dość surowego i despotycznego faceta, który gdy wrzaski i groźby nie skutkują, krańcowo zmienia repertuar swoich zachowań. Jego depresja, płacz, użalanie się nad sobą i opowieści o samobójstwie szczególnie przerażają właśnie najmłodsze z dzieci - 11 letniego Allana. Jego starszy brat już się wyprowadził i próbuje ułożyć sobie własne życie, starsza siostra dojrzewając coraz mocniej zaczyna się buntować i chciałaby izolować się i fizycznie i emocjonalnie od rodziców, a matka najchętniej faszeruje się proszkami by się odciąć od tego co w domu i nie myśleć. Chłopiec więc bierze na siebie próby "utulenia" ojca, sprawienia by jego poczucie wartości wzrosło, by czuł się potrzebny. Tu pojawia się m.in. wątek "sztuki płakania" albowiem facet ma niesamowity dar - tak głosi mowy pogrzebowe, że wszyscy bez wyjątku płaczą. Allan oprócz kombinowania jak tu naprawić sytuację w domu, będzie więc starał się sprawić by pogrzebów było jak najwięcej. Z miłości i pragnienia by "mieć normalną rodzinę" zrobi wszystko...

Uśmiech dość szybko jednak znika z naszych ust, mimo pewnej komediowości, bowiem to co dzieje się w domu to nie tylko czysta manipulacja, szantaż emocjonalny, ale najbardziej ohydna przemoc, od jakiej robi się niedobrze na samą myśl. Całym sobą wzdrygamy się przerażeni i chcemy zerwać się wołając: doooość, niech ktoś to przerwie, czy nikt tego nie widzi?

Ten duński dramat psychologiczny przeraża i nie daje o sobie zapomnieć. Matka dzieciaków wie co się dzieje, ale dla własnego spokoju woli nie podejmować żadnej interwencji, prawie wszystko dzieje się jakoś tak na chłodno, na spokojnie, co jest jeszcze bardziej wstrząsające. Allan, który z początku nie do końca pojmuje pewne rzeczy i po dziecięcemu ufnie wchodzi w różne sytuacje zdając się na swą intuicję, w końcu zacznie rozpoznawać różnicę między dobrem i złem, ale jakim kosztem? 

Niby elementy groteski czy humoru, ale obserwowanie tak na zimno i przy dźwiękach spokojnej muzyki tej tragedii poraża nawet bardziej niż wstrząsające dramaty, gdzie wszystko wprost nam się pokazuje. Tu niby niewiele widzimy, ale to czego się domyślamy mrozi krew w żyłach. Brrrr. Podobno jest literacki pierwowzór, ale nawet nie wiem czy chcę go czytać. Film wart obejrzenia, ale sporo osób pewnie (podobnie jak ja) potem go odchoruje.